Đa số các trường hợp mắc bệnh viêm gan A thường tự khỏi sau khoảng 2-4 tuần. Tuy nhiên, khoảng 2% trường hợp diễn biến nặng, có thể dẫn đến suy gan, hôn mê gan, thậm chí tử vong. Tiêm phòng vắc xin viêm gan A sẽ giúp ngăn ngừa lây nhiễm bệnh viêm gan A.
1. Bệnh viêm gan A là gì?
Viêm gan A là bệnh gan cấp tính do virus viêm gan A (HAV) gây ra. Thông thường, bệnh không có biểu hiện gì nổi bật, thậm chí là không có. Vì vậy nếu không được phòng ngừa và phát hiện kịp thời, bệnh sẽ có thể dẫn đến suy gan và tử vong. Đặc biệt ở những bệnh nhân trên 50 tuổi và có kèm theo một số bệnh gan khác như viêm gan B hay viêm gan C, bệnh rất dễ có những diễn biến nguy hiểm hơn.
Những triệu chứng của bệnh viêm gan A bao gồm:
- Sốt, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, nôn, có thể đi kèm với đau khớp.
- Đau bụng, tiêu chảy nghiêm trọng, triệu chứng này thường gặp ở trẻ em.
- Vàng da: da hoặc mắt vàng, nước tiểu sẫm màu, phân màu đất sét.
Các triệu chứng này thường kéo dài dưới 2 tháng, có trường hợp lên tới 6 tháng rồi tự biến mất.
2. Các con đường lây truyền của virus viêm gan A
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, có tới 90% trẻ em nhiễm HAV trước 10 tuổi và phổ biến ở những nước đang phát triển. Bệnh viêm gan A lây truyền qua các con đường sau:
- Từ người sang người qua đường tiêu hóa (đường phân – miệng): qua tiếp xúc với đồ ăn, đồ uống, phân của người mang virus. Rất nhiều trường hợp ở Hoa Kỳ đã được ghi nhận khi người dân đi du lịch tới những nơi có mầm bệnh và bị nhiễm virus khi trở về.
- Bệnh có thể bùng phát thành dịch ở những vùng vệ sinh môi trường không đảm bảo, người dân không có thói quen ăn chín, uống sôi, hay nhà vệ sinh quá gần nơi nấu nướng. Đặc biệt, virus viêm gan A có thể tồn tại ngoài cơ thể trong nhiều tháng, càng làm tăng nguy cơ mắc bệnh cho con người.
- Qua đường máu: dùng chung bơm kim tiêm hay quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm virus viêm gan A cũng là những con đường dễ dàng để lây truyền bệnh.
Để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh viêm gan A cần thực hiện những biện pháp phòng ngừa như giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường. Đồng thời, chủ động tiêm phòng vắc xin viêm gan A sẽ giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại bệnh.
3. Tại sao nên tiêm Vắc xin viêm gan A?
Vắc xin viêm gan A là một dung dịch vô trùng có chứa virus viêm gan A đã được phân lập và làm bất hoạt (ngừng hoạt động). Khi tiêm vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ nhận biết và sinh ra các kháng thể chống lại virus này. Vì virus lúc này đã bị bất hoạt nên việc chống lại chúng sẽ dễ dàng hơn, sẽ an toàn hơn so với việc virus đang hoạt động mạnh xâm nhập trực tiếp.
Sau khi đã có kháng thể, cơ thể chúng ta sẽ “ghi nhớ” loại virus này. Nếu trong quá trình sống, tiếp xúc, virus viêm gan A xâm nhập vào cơ thể, các tế bào sẽ có thể nhận biết và sản sinh nhanh chóng kháng thể chống lại virut HAV. Nhờ đó, người đã tiêm vắc- xin viêm gan A sẽ không bị mắc bệnh.
Vắc xin viêm gan A đã giúp giảm thiểu đáng kể số lượng ca mắc bệnh trên toàn thế giới. Ở Việt Nam chưa có thống kê cụ thể. Tuy nhiên, có thể tham khảo, tại Hoa Kỳ, lượng người nhiễm virus HAV đã giảm tới 95% kể từ khi vắc xin viêm gan A được đưa vào sử dụng năm 1995.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, tính đến tháng 6 năm 2016 đã có 16 quốc gia đưa vắc xin viêm gan A vào chương trình tiêm chủng Quốc gia.
Vắc xin viêm gan A cũng được ghi nhận là chế phẩm an toàn bởi tác dụng phụ nghiêm trọng là rất hiếm, tác dụng phụ nhẹ có thể tự hết sau vài ngày hoặc thậm chí không có. Các tác dụng phụ có thể là: Đau hoặc đỏ vùng đâm kim, sốt, đau đầu, mệt mỏi…
4. Những ai nên tiêm phòng Vắc xin viêm gan A?
Tất cả trẻ em đều nên tiêm phòng vắc xin viêm gan A với 2 mũi tiêm ở các giai đoạn cụ thể sau:
- 12 đến 23 tháng cho liều đầu tiên
- 2 đến 4 năm cho liều thứ hai (hoặc sớm hơn miễn là 6 đến 18 tháng sau liều đầu tiên)
Người trưởng thành có nguy cơ nhiễm HAV cao, như:
- Đi du lịch đến vùng có bệnh
- Có quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt ở những người đồng giới nam
- Trong gia đình có người mắc bệnh
- Làm việc trong phòng thí nghiệm có nghiên cứu virus viêm gan A
- Dùng chung bơm kim tiêm
- Bị nhiễm virus viêm gan khác như viêm gan B, viêm gan C
Những người trưởng thành có nguy cơ nhiễm HAV cao nên tiêm phòng với liều 2 mũi, mỗi mũi cách nhau 6-18 tháng.
5. Những ai không nên tiêm vắc xin viêm gan A?
- Những người có tiền sử hoặc có nguy cơ dị ứng với bất kì thành phần nào của vắc xin viêm gan A
- Những người đang mắc các bệnh cấp tính hoặc mãn tính có nguy cơ ảnh hưởng tới hiệu quả của thuốc.
- Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú. Chưa có nghiên cứu chính xác về tác dụng không mong muốn của vắc xin viêm gan A trên phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú. Tuy nhiên, giống như tất cả các chế phẩm dược học khác, nên cẩn trọng khi sử dụng vắc xin viêm gan A , đặc biệt chỉ nên dùng trên phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú nếu khả năng lây nhiễm là quá cao.
Tất cả những trường hợp trên đều cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có chỉ định chờ đợi hoặc đình chỉ tiêm vắc xin.
6. Lời kết
Nếu Quý vị còn thắc mắc gì về bệnh viêm gan A cũng như các bệnh viêm gan B, C, các bệnh lý về gan khác, hãy liên hệ ngay Tổng đài tư vấn của Phòng khám chuyên khoa gan Tâm Đức để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn Miễn phí – 0967888943
Nếu Quý vị có nhu cầu khám và điều trị các bệnh gan (viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C, tăng men gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan…), xin vui lòng đăng ký trước để được hướng dẫn cụ thể – Điện thoại đặt hẹn: (028) 62675991
Phòng khám chuyên Gan Tâm Đức