Viêm gan C có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán sớm. Tuy nhiên, thuốc điều trị viêm gan C có thể gây ra tình trạng thiếu máu. Vì vậy, người bệnh cần được kiểm soát chặt chẽ tình trạng này nhằm phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra.
1. Tổng quan về bệnh viêm gan C
Viêm gan C là một bệnh truyền nhiễm do virus viêm gan C (HCV) gây ra và làm tổn thương các tế bào gan. Viêm gan C lây truyền theo 3 con đường: đường máu, đường tình dục và mẹ truyền cho con qua nhau thai khi sinh. Tuy vậy, nguy cơ lây nhiễm theo đường tình dục hiếm hơn bệnh viêm gan B. Hiện tượng mẹ truyền virus viêm gan C cho con đã có ghi nhận nhưng tỷ lệ cũng thấp. Nguy cơ lây nhiễm virus viêm gan C chủ yếu theo đường máu. Ngoài ra, có một tỷ lệ khoảng từ 30 – 40% trường hợp bị nhiễm HCV nhưng không rõ nguyên nhân lây nhiễm.
Viêm gan C được chia thành 2 giai đoạn đó là viêm gan C cấp tính và viêm gan C mạn tính. Giai đoạn cấp tính thường diễn biến nhanh trong vòng 6 tháng và ít biểu hiện triệu chứng. Khoảng 15 – 30% có thể tự khỏi trong giai đoạn này, số còn lại sẽ chuyển sang giai đoạn mạn tính và bắt đầu gây ra những tổn thương nặng hơn. Nhiễm trùng này có thể gây ra một số triệu chứng như:
- Mệt mỏi, cảm thấy ốm yếu
- Đau cơ, đau khớp
- Khó tập trung, thấy lo lắng hay chán nản
- Sốt
- Đau bụng
- Vàng da
- Buồn nôn, nôn mửa
2. Viêm gan C có chữa khỏi hoàn toàn không ?
Viêm gan C có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện ở giai đoạn đầu của bệnh. Có 03 loại thuốc được chấp thuận để điều trị viêm gan C mãn tính đó là:
- Interferon: Là một protein tự nhiên do cơ thể sản xuất ra để chống lại virus khi cơ thể không sản xuất đủ interferon, đây là một cách để kích hoạt cơ thể tăng cường sức đề kháng tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra một số triệu chứng không mong muốn như đau nhức cơ, cúm, tuy nhiên đây là những dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch đang bảo vệ cơ thể khỏi tình trạng nhiễm trùng.
- Ribavirin: Thuốc có tác dụng tăng cường hiệu quả điều trị của interferon và giảm khả năng tái phát. Sử dụng ribavirin đơn thuần không diệt được virus, vì vậy sẽ được sử dụng kết hợp với interferon.
- Boceprevir: Là một trong những loại thuốc kháng virus mới, nhắm vào các bước khác nhau của vòng đời của virus viêm gan C. Nó là một chất ức chế protease HCV, có nghĩa là nó chặn enzyme protease mà virus phải sử dụng để sinh sản. Boceprevir phải được sử dụng với hai loại thuốc cũ: pegylated interferon, kích thích phản ứng miễn dịch của cơ thể chống lại virus và ribavirin, giúp cải thiện hiệu quả của interferon.
2. Thiếu máu do viêm gan C
Ba loại thuốc điều trị viêm gan C đó là interferon, ribavirin và Boceprevir như nêu ở trên có thể làm tăng khả năng bị thiếu máu. Trong đó, interferon ngăn chặn việc sản xuất các tế bào hồng cầu mới trong tủy xương. Ribavirin phá hủy các tế bào hồng cầu bằng cách làm vỡ chúng. Việc sử dụng thuốc boceprevir với interferon và ribavirin có thể làm giảm nồng độ hemoglobin nghiêm trọng hơn. Do đó, những bệnh nhân điều trị bệnh viêm gan C cần được kiểm soát tình trạng thiếu máu thường xuyên.
Bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm máu vài tuần hoặc vài tháng một lần để kiểm tra mức hemoglobin của người bệnh. Đối với những bệnh nhân có nguy cơ cao bị thiếu máu sẽ cần xét nghiệm máu hàng tuần. Sau một vài tháng điều trị nồng độ hemoglobin sẽ dần ổn định, khi dừng sử dụng thuốc tình trạng thiếu máu sẽ biến mất.
Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định tiêm thuốc nội tiết Epoetin alfa để giảm các triệu chứng thiếu máu. Epoetin alfa có tác dụng kích thích tủy xương và sản xuất nhiều tế bào hồng cầu hơn, từ đó có thể mang lại oxy bổ sung cho cơ thể. Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng thuốc như: ớn lạnh, đổ mồ hôi và đau cơ.
Đối với người bệnh, cần có một chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng phù hợp, tăng cường các loại thực phẩm chức nhiều vitamin và chất khoáng. Nghỉ ngơi thường xuyên, tránh làm việc nặng và tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ.
3. Nhận biết tình trạng thiếu máu
Thiếu máu là tình trạng hemoglobin trong máu bị giảm. Hemoglobin là một chất giúp các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy đến các tế bào còn lại của cơ thể. Nếu không có đủ oxy các tế bào trong cơ thể không thể hoạt động tốt, từ đó dẫn tới cơ thể cảm thấy mệt mỏi, suy nhược hoặc giảm trí nhớ. Các triệu chứng của thiếu máu bao gồm:
- Chóng mặt
- Ớn lạnh
- Đau tức ngực
- Đau đầu
- Mệt mỏi mãn tính
- Nhịp tim nhanh
- Da niêm mạc nhợt nhạt
- Hụt hơi
- Giảm trí nhớ
Nếu không được điều trị, tình trạng thiếu máu kéo dài có thể dẫn tới các trạng thái nghiêm trọng hơn như vàng da, lách to,… Đặc biệt, đối với những bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính như: Bệnh mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính,… thì tình trạng cơ thể thiếu máu sẽ khiến cho bệnh chuyển biến tồi tệ hơn. Bên cạnh đó, khả năng bị thiếu máu sẽ tăng lên nếu bệnh nhân mắc một số tình trạng sau:
- Xơ gan
- Người nhiễm HIV
- Bệnh thận
- Chảy máu trong đường tiêu hóa do loét dạ dày tá tràng
- Mất máu do chấn thương
- Bệnh thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm
- Chế độ ăn thiếu vitamin B12, acid folic, và sắt
4. Lời kết
Tóm lại, viêm gan C có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán sớm. Tuy nhiên, thuốc điều trị viêm gan C có thể gây ra tình trạng thiếu máu. Vì vậy, người bệnh cần được kiểm soát tình trạng thiếu máu.
Khi thấy có những dấu hiệu bất thường như chóng mặt, đau đầu, da nhợt nhạt,… người bệnh cần thông báo ngay với nhân viên y tế những triệu chứng đang gặp phải để được can thiệp kịp thời.