Man gan cao giai đoạn đầu có thể tự điều trị tại nhà bằng cách tự điều chỉnh chế độ sinh hoạt, ăn uống. Để tăng hiệu quả điều trị, bạn cũng có thể sử dụng thêm các loại cây, lá uống có tác dụng hạ men gan. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp 5 loại cây, lá giúp men gan tốt nhất.
1. Sơ lược về tăng men gan
Men gan là enzyme nằm trong tế bào gan, tham gia vào các quá trình chuyển hóa chất trong cơ thể, được đặc trưng bới 04 chỉ số: AST, ALT, AP và GGT.
Tế bào gan thường tiết ra một lượng enzyme nhất định, hòa tan vào máu tạo nên một nồng độ men gan trong máu. Khi tế bào của gan bị tổn thương, lượng enzyme trong gan sẽ được phóng thích vào máu nhiều hơn so với bình thường và được gọi là tăng men gan.
Men gan cao chính là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo tình trạng gan bị tổn thương có thể do các bệnh lý nguy hiểm như xơ gan, gan nhiễm mỡ, viêm gan, tắc mật,…
Để đánh giá nồng độ men gan cao hay thấp, căn cứ vào các chỉ số AST, ALT, AP và GGT. Khi các chỉ số này tăng cao vượt quá mức giới hạn cho phép thì được gọi là men gan cao.
- AST: 20 – 40UI/L là bình thường
- ALT: 20 – 40UI/L là bình thường
- GGT: 20 – 40UI/L là bình thường
- AP: 30 – 110UI/L là bình thường
Men gan cao có thể do một số nguyên nhân như: sử dụng rượu bia, nhiễm virus viêm gan, sử dụng thuốc, chế độ ăn không hợp lý,…
Với đa số, men gan cao giai đoạn đầu thường không có dấu hiệu rõ ràng. Khi cơ thể bắt đầu có những triệu chứng như: vàng da, ngứa, buồn nôn, chán ăn, sút cân, phân nhạt màu,… thì bệnh đã tiến triển sang giai đoạn nặng hơn, tế bào gan đã bị tổn thương nhiều hơn.
2. Có nên dùng cây thuốc nam chữa men gan cao không?
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy một số cây, lá có tác dụng giúp hạ men gan, nâng đỡ chức năng gan rất tốt. Tuy nhiên mỗi phương pháp chữa bệnh đều có những ưu, nhược điểm riêng mà bạn cần lưu ý.
– Ưu điểm
- Hiệu quả: Các cây, lá hạ men gan đều là những thảo dược đã được kiểm chứng trong thực tế sử dụng nhiều năm của nhiều thế hệ người Việt Nam.
- An toàn: Do sử dụng các cây, lá có nguồn gốc tự nhiên nên đây là một phương pháp giúp hạ men gan an toàn, không làm tăng thêm gánh nặng cho gan vì các tác dụng phụ.
- Tiết kiệm: Các cây, lá có tác dụng hạ men gan đều khá phổ biến trong tự nhiên do đó bạn có thể dễ dàng tìm kiếm để sử dụng. Bên cạnh đó, việc chế biến, sử dụng các loại thảo dược này khá đơn giản và dễ thực hiện, bạn hoàn toàn có thể tự thực hiện tại nhà.
– Nhược điểm
- Các loại cây, lá giúp hạ men gan không có hiệu quả trong một số trường hợp tăng men gan cấp tính và tăng men gan giai đoạn nặng.
- Các loại cây, lá giúp hạ men gan chỉ có tác dụng hỗ trợ cải thiện tình trạng tăng men gan, không có tác dụng chữa trị khỏi nguyên nhân gây tăng men gan.
- Để hạ men gan hiệu quả cần phải sử dụng các loại thảo dược này hàng ngày và kiên trì trong thời gian dài.
3. Điểm danh 5 loại cây, lá uống hạ men gan hiệu quả nhất
Có nhiều loại cây, lá có công dụng hạ men gan, trong đó phải kể đến 5 loại cây, lá thông dụng dưới đây. Bạn có thể tham khảo và chọn áp dụng cho mình một trong số 5 loại thảo dược này.
Tuy nhiên, bạn cần đảm bảo các thảo dược trên phải được trồng ở những nơi sạch sẽ, không có hóa chất, thuốc bảo vệ thực phẩm, nguồn nước tưới không bị ô nhiễm,…
Đồng thời, bạn nhớ là cần làm sạch toàn bộ các loại cây, lá này với nước sạch để loại bỏ toàn bộ bụi bẩn và đất cát và nên ngâm cùng với nước muối pha loãng 15 phút trước khi chế biến sử dụng.
3.1. Cây cà gai leo
Cà gai leo có chứa một số thành phất chất hóa học quan trọng như: Flavonoid, saponin, sterol, acid amin, alkaloid,… Đồng thời, phần lá và rễ cà có nhiều dược tính hỗ trợ cho sức khỏe con người như: Solamnia A, Solamnia B, glycoalkaloid, cholesterol, 3beta hydroxy 5 alpha pregnan 16 on, dihydro lanosterol…
Do đó, cà gai leo có tác dụng hạ men gan, mát gan, giải độc gan và bảo vệ gan khỏi các tác nhân gây hại, đồng thời ức chế sự phát triển của virus viêm gan B, giúp giảm xơ gan, chống viêm gan, ngăn cản quá trình oxy hóa.
Trong Đông y, loại cây này có vị the, tính ấm, có tác dụng tiêu độc, thanh nhiệt, tán phong,… thích hợp để chữa men gan cao.
– Cách sử dụng:
- Sử dụng 35g cây cà gai leo khô cho vào nồi cùng với 1 lít nước.
- Đun sôi với lửa vừa, đun cho đến khi lượng nước cô đặc lại còn khoảng 300 ml.
- Lọc lấy phần nước sắc được, chia thành 3 phần nhỏ để sử dụng hết trong ngày.
3.2. Cây chó đẻ răng cưa (diệp hạ châu)
Cây chó đẻ răng cưa hay còn được gọi là cây diệp hạ châu. Cây có chứa các chất hóa học như: flavonoid, alcaloid phyllanthin và các hợp chất hypophyllanthin, niranthin, phylteralin,… đặ biệt là một chất rất quan trọng là Phyllanthus. Chất này có tác dụng ức chế mạnh HBV, thông qua việc ức chế enzym ADN polymerase của HBV, do đó làm giảm HbsAg và Anti- HBs.
Trong Đông y, cây chó đẻ có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng hạ nhiệt, lợi tiểu, giải độc, giảm đau,…
– Cách sử dụng:
Lấy các nhánh cây chó đẻ răng cưa già, đem rửa sạch bằng nước muối pha loãng để loại bỏ bụi bẩn. Sau đó thực hiện sắc nước theo các bước sau:
- Cho một nắm cây chó đẻ đã được làm sạch vào trong nồi cùng với 5 chén nước lọc, đun sôi với lửa nhỏ trong khoảng 20 phút để dưỡng chất trong cây hòa tan vào nước.
- Chắt lọc lấy phần nước, và dùng nước sắc cây chó đẻ để thay cho nước lọc, sử dụng hằng ngày.
- Thời gian đầu sử dụng cây chó đẻ, người bệnh sẽ có cảm giác khó uống bởi cây chó đẻ có vị đắng. Để làm dịu vị đắng của loại cây này, bạn có thể bỏ nước sắc cây chó đẻ vào trong ngăn mát của tủ lạnh để sử dụng trong ngày.
3.3. Cây cỏ nhọ nồi
Cây cỏ nhọ nồi, còn có tên là cỏ mực, hạn liên thảo, mặc hán liên. Cỏ nhọ nồi tính hàn, vị ngọt, chua, lợi về các kinh tỳ, vị, có công dụng thanh nhiệt, giải độc, mát huyết, cầm máu, bổ gan thận…
Cây nhọ nồi nhiều hoạt chất trong cỏ nhọ nồi như Ancaloit, Caroten, Flavonoids, Isoflavonoids hay các thành phần như Sterols, Aldehyd… có tác dụng giúp tăng cường hoạt động chức năng gan.
– Cách sử dụng:
- Chuẩn bị: 30g cỏ nhọ nồi, 20g nữ trinh tử, 15g đương quy và 15g trạch tả.
- Đem các nguyên liệu đã chuẩn bị cho vào ấm sắc và cùng với 500ml nước, đun sôi trên lửa nhỏ đến khi lượng nước thuốc cô lại còn 150ml.
- Mỗi ngày chỉ sử dụng một thang thuốc duy nhất.
3.4. Cây Atiso
Theo nhiều nghiên cứu khoa học, cây Atiso chứa các hoạt chất cynarin và silymarin giúp kích thích điều tiết tuyến mật và gan giúp thanh lọc, đào thải các chất độc trong cơ thể, chống xơ vữa động mạch và cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa.
Theo đông y, cây atiso có tính mát, vị đắng nhạt, hương thơm dịu, có tác dụng làm sạch các độc tố trong gan, mát gan.
– Cách sử dụng:
Để cải thiện tình trạng tăng men gan, bạn nên sử dụng 1 – 2 ly nước atiso mỗi ngày với phương pháp như sau:
- Sử dụng một nhúm cây atiso khô cho vào cốc nước sôi khoảng 200 ml để hãm như nước trà.
- Bỏ phần bã và chỉ sử dụng phần nước atiso.
- Dùng 1 – 2 ly trà atiso mỗi ngày để thanh nhiệt, giải độc và hạ men gan.
3.5. Cây kế sữa
Cây kế sữa hay còn gọi là cây cúc gai, cây kế thánh (tên tiếng Anh: Milk thistle) là cây thân thảo vốn mọc hoang dã ở nhiều nơi trên thế giới. Cây kế sữa được đặt tên dựa trên nhựa của cây như sữa chảy ra từ lá khi chúng bị bẻ gãy.
Hoạt chất chính trong cây kế sữa là Silymarin, đây là chất vừa chống viêm, chống oxy hóa và có tác dụng hạ đường huyết, hỗ trợ điều trị các rối loạn gan, bao gồm tổn thương gan do hóa chất, rượu và hóa trị liệu, cũng như tổn thương gan do ngộ độc nấm Amanita, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, bệnh viêm gan cấp tính, xơ gan và viêm gan mạn tính.
– Cách sử dụng:
- Sử dụng khoảng 200g kế sữa, rửa sạch, cho trong nồi cùng với 01 lít nước và tiến hành đun sôi trên ngọn lửa nhỏ.
- Chắt lọc lấy phần nước và lọc bỏ phần bã.
- Sử dụng nước sắc từ cây kế sữa thay cho nước trà hằng ngày.
Lưu ý: Phụ nữ đang mang thai và phụ nữ cho con bú tuyệt đối không nên sử dụng cây kế sữa để điều trị men gan cao do loại cây này có chứa một số thành phần gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của thai nhi và trẻ nhỏ.
| 🍀 Nếu bạn không an tâm về nguồn gốc của các loại thảo dược được rao bán trên mạng hoặc bạn không có thời gian để tự thực hiện các bài thuốc trên, bạn có thể tham khảo sản phẩm Liverix BC – Một sản phẩm hợp tác nghiên cứu của Viện Y học bản địa Việt Nam và Phòng khám chuyên khoa – Công ty CP Bệnh Viện Gan Tâm Đức. |
4. Lưu ý khi sử dụng cây thuốc nam chữa men gan cao
Bên cạnh việc sử dụng các loại cây, lá có công dụng hạ men gan như liệt kê ở trên, bạn cũng cần lưu ý những điều sau đây để có kết quả điều trị tốt nhất.
- Men Khi có biểu hiện men gan cao, bạn nên đến các cơ sở y tế để được khám, xác định tình trạng men gan cao, tìm nguyên nhân và được bác sĩ tư vấn điều trị.
- Bạn nên tham khảo bác sĩ về việc sử dụng các loại cây, lá, thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị men gan cao.
- Bạn cần phải có sự kiên trì khi sử dụng các bài thuốc trên.
- Sau khoảng 2 tháng sử dụng các bài thuốc trên, bạn nên đi kiểm tra chỉ số men gan để xác định hiệu quả của phương pháp, nếu cần thiết nên kết hợp các phương pháp khác theo chỉ định của bác sĩ.
- Trong quá trình sử dụng, nếu gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào, bạn cần tạm ngưng sử dụng thuốc, đến gặp bác sĩ để được tư vấn giải quyết vấn đề.
🞂 Bạn có thể tham khảo thêm những lưu ý về sinh hoạt, dinh dưỡng để hạ men gan tại bài viết: 10 cách hạ men gan hiệu quả ngay tại nhà
5. Lời kết
Men gan cao thời gian đầu sẽ không có biểu hiện rõ rệt, có thể kéo dài từ vài tuần, vài tháng hay vài năm. Chính vì vậy, hầu hết mọi người thường có tâm lý chủ quan, không đi khám cũng như điều chỉnh lại chế độ sinh hoạt và ăn uống của mình, điều này khiến bệnh tình ngày một nặng hơn.
Cách tốt nhất để phòng ngừa cũng như điều trị sớm đó chính là chống độc, bảo vệ gan, hạn chế tối đa rượu bia và kiểm tra chỉ số men gan đều đặn với bác sĩ chuyên khoa gan mật.
