Gan đảm nhiệm rất nhiều vai trò trong cơ thể, nó là trung tâm điều hòa và chuyển hóa các chất. Do đó, việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường của gan rất quan trọng, giúp chúng ta kịp thời điều trị bệnh ngay từ giai đoạn sớm. Dưới đây là 11 dấu hiệu thường gặp của bệnh gan.
A. Sơ lược về chức năng gan và bệnh gan
Gan đóng một vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và một số các chức năng khác trong cơ thể như dự trữ glycogen, tổng hợp protein huyết tương và thải độc. Gan cũng sản xuất dịch mật, một dịch thể quan trọng trong quá trình tiêu hóa.
Gan được coi là nhà máy hóa chất của cơ thể vì nó đảm trách cũng như điều hòa rất nhiều các phản ưng hóa sinh mà các phản ứng này chỉ xảy ra ở một số tổ chức đặc biệt cơ thể mà thôi.
Bệnh gan là các bệnh lý hình thành ở gan do các nguyên nhân như di truyền, nhiễm virus, nghiện bia rượu… với biểu hiện đặc trưng là sự tổn thương ở các tế bào gan. Các tổn thương này sẽ tạo thành các dải xơ dẫn đến suy gan và nếu không được điều trị kịp thời sẽ đe dọa tính mạng người bệnh.
B. Nhận diện 10 dấu hiệu thường gặp của bệnh gan
Nếu xuất hiện các triệu chứng sau, mọi người cần thực hiện các xét nghiệm sàng lọc chức năng gan sớm để phát hiện bệnh kịp thời và có phương pháp điều trị bệnh gan hiệu quả.
1. Mệt mỏi, chán ăn
- Người bệnh sẽ có triệu chứng buồn nôn, chán ăn, ăn không ngon miệng. Nguyên nhân là liên quan đến việc sản xuất và bài tiết mật của gan. Mật giúp nhũ hóa và cắt nhỏ chất béo giúp chúng có thể được tiêu hóa. Khi gan gặp vấn đề, chức năng này sẽ bị ảnh hưởng.
2. Nước tiểu có màu sậm
- Nước tiểu sẫm màu có thể là do bạn uống không đủ nước mỗi ngày hoặc đang sử dụng một loại thuốc nào đó. Tuy nhiên, nếu màu nước tiểu đậm hơn nhiều so với bình thường cộng thêm triệu chứng đại tiện phân có màu trắng, thì rất có thể là dấu hiệu của bệnh gan.
- Khi xuất hiện triệu chứng này, bạn cần tới bệnh viện để được điều trị ngay lập tức vì có thể chức năng gan của bạn đă bị suy giảm nghiêm trọng.
3. Ngứa, mề đay, mụn nhọt
- Khi chức năng gan bị suy giảm, khả năng lọc và đào thải các chất cặn bã trong cơ thể bị yếu đi và sẽ tích tụ trong cơ thể gây nóng trong, xuất hiện tình trạng ngứa da. Do đó, nếu xuất hiện tình trạng ngứa da thường xuyên, bạn nên kiểm tra lại chức năng gan.
4. Xuất hiện các vết bầm tím dưới da
- Người mắc bệnh gan rất dễ bị bầm tím dưới da dù chỉ là những va chạm nhẹ. Nguyên nhân dẫn đến triệu chứng này là do gan gặp vấn đề nên chậm hoặc ngừng sản xuất protein làm đông máu, khiến quá trình đông máu diễn ra chậm hơn.
- Đây cũng là dấu hiệu bệnh gan thường gặp và dễ nhận biết bằng mắt thường, do đó mọi người cần lưu ý theo dõi khi gặp tình trạng này thường xuyên.
5. Dấu sao mạch trên da
- Dấu sao mạch là mạng lưới tiểu động mạch nhỏ xuất hiện ngay dưới bề mặt da. Bình thường, rất khó quan sát được những dấu mạch này. Tuy nhiên, ở bệnh nhân mắc bệnh gan thì những dấu sao này sẽ hiện rõ nét trên da đặc biệt là ở vùng tay, cổ, mặt, nửa trên của ngực.
6. Sưng phù chân
- Khi chức năng bị suy giảm, gan không còn khả năng điều tiết nữa, dẫn đến làm tăng áp suất lên thành mạch máu. Do nước cũng sẽ tích tụ nhiều hơn ở lòng bàn chân, không được luân chuyển gây ra tình trạng sưng phù chân.
7. Trướng bụng
- Khi chức năng gan bị suy giảm, sẽ gây tích nước nhiều khiến bụng sưng phồng. Ngoài ra, nó còn gây áp lực lên các cơ của vùng bụng, gây ra tình trạng khó thở.
8. Mất phương hướng, đãng trí
- Khi gan hoạt động kém đi, không thể loại bỏ hết các độc tố trước khi đổ vào máu, các độc tố (đặc biệt là amoniac) có thể tấn công vào hệ thống thần kinh, dẫn đến sự thay đổi về hành vi và trạng thái tinh thần. Các biểu hiện bao gồm: Dễ xúc động, tâm trạng thất thường, giảm khả năng tập trung và tư duy, lơ mơ, trí nhớ kém, mất trí, mất nhận thức về phương hướng, ngất lịm, hôn mê sâu…Các triệu chứng sẽ nghiêm trọng hơn theo từng cấp độ của bệnh.
9. Đau hạ sườn phải
- Triệu chứng đau hạ sườn phải cũng là một dấu hiệu sớm của bệnh gan. Cơn đau âm ỉ, đau một chỗ, sau ngày càng tăng và có thể lan sang bên phải. Đặc biệt, một vài trường hợp, sau khi ăn đồ có hàm lượng dầu mỡ cao thì càng đau dữ dội hơn.
10. Hơi thở có mùi
- Khi khả năng loại độc tố trong máu giảm sẽ làm hơi thở có mùi.
11. Thay đổi màu phân
- Màu phân khi đi ngoài thay đổi sang xám, vàng hoặc bạc màu cũng là dấu hiệu của rối loạn chức năng gan.
C. Các phương pháp vàng bảo vệ gan khỏe mạnh
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá: Nếu có sử dụng rượu bia hay trong hoàn cảnh phải sử dụng rượu bia thì nên dùng với lượng vừa phải theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO): 25 ml/ngày (rượu 40 độ), tuyệt đối không nên uống rượu khi mắc các bệnh về gan. Hạn chế hay tốt nhất là không hút thuốc lá.
- Dinh dưỡng hợp lý: Chọn thực phẩm đảm bảo vệ sinh và ăn uống đầy đủ, cân bằng các loại chất đạm, chất béo, vitamin, khoáng chất, ăn nhiều thực phẩm tươi, giàu chất xơ: rau xanh, trái cây,…tránh ăn nhiều đồ chiên, nướng, uống đủ nước mỗi ngày (khoảng 2,5 lít/ngày).
- Tăng cường vận động: Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên và điều độ là một trong những phương pháp tuyệt vời vì tính đơn giản, hiệu quả, ít tốn kém để giữ cho cơ thể luôn được khỏe mạnh mỗi ngày.
- Khám sức khỏe định kỳ: Thường xuyên khám sức khỏe định kỳ (6 tháng/lần) để biết tình trạng của gan đồng thời sẽ được bác sĩ tư vấn tiêm phòng vaccin khi chưa bị viêm gan do virus hayđiều trị kịp thời nếu mắc các bệnh về gan.
