Dịch COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, với sự xuất hiện liên tục của các biến thể mới, gây lo ngại cho cả cộng đồng, đặc biệt là những người đang sống chung với bệnh gan. Người bệnh gan cần chuẩn bị trước nguy cơ dịch COVID-19? Đây không còn là câu hỏi mang tính lý thuyết – mà là lời cảnh báo rất thực, rất gần, dành cho chính chúng ta. Việc chủ động bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là chức năng gan, không chỉ giúp giảm rủi ro khi lỡ mắc COVID-19 mà còn góp phần duy trì chất lượng sống lâu dài trong bối cảnh dịch bệnh có thể quay trở lại bất cứ lúc nào.
Hiểu rõ điều này, Phòng khám chuyên khoa – Công ty CP Bệnh Viện Gan Tâm Đức đã và đang đồng hành cùng người bệnh gan bằng những thông tin đáng tin cậy, sát với thực tế, giúp bạn và người thân hiểu đúng – làm đúng – và an tâm hơn giữa giai đoạn nhiều biến động này.
1. Tình hình dịch bệnh COVID-19 hiện tại ở Việt Nam
Dù không còn là tâm điểm khẩn cấp như những năm trước, từ đầu năm 2025 đến nay, COVID-19 vẫn âm thầm hiện diện trong cộng đồng. Việt Nam đã ghi nhận 641 ca mắc mới tại 39 tỉnh, thành phố. Trong đó, Hà Nội, Hải Phòng và TP.HCM là những địa phương có số ca cao nhất. Điều tích cực là chưa ghi nhận ca tử vong nào, tuy nhiên số ca đang có dấu hiệu tăng nhẹ trong ba tuần gần đây – một tín hiệu cho thấy virus vẫn chưa “biến mất” như nhiều người lầm tưởng.
Việc phân loại COVID-19 thành bệnh lưu hành đồng nghĩa với sự chuyển đổi trong cách quản lý. Thay vì những biện pháp kiểm soát gắt gao, chính quyền y tế hiện khuyến khích người dân tự chủ động phòng ngừa. Với người khỏe mạnh, điều này có thể không đáng ngại. Nhưng với những ai đang sống chung với bệnh lý nền – đặc biệt là bệnh gan – thì đây là thời điểm cần cẩn trọng hơn bao giờ hết.
Nhìn lại toàn cảnh, từ khi dịch xuất hiện vào tháng 1/2020, Việt Nam đã ghi nhận hơn 11,6 triệu ca mắc COVID-19, với hơn 43.200 trường hợp tử vong. Hiện tại, tỷ lệ tử vong đã giảm xuống còn 0,372%, thấp hơn so với trung bình toàn cầu. Hơn 250 triệu liều vắc-xin đã được tiêm chủng trên cả nước – một con số thể hiện rõ nỗ lực to lớn của cộng đồng và ngành y tế trong cuộc chiến này.
Tuy vậy, virus vẫn không ngừng biến đổi. Tại TP.HCM, biến chủng NB.1.8.1 hiện đang chiếm ưu thế, với 83% mẫu giải trình tự gene mang chủng này. Dù các triệu chứng thường khá nhẹ – chỉ là sốt, ho, đau họng – nhưng đây lại là một “cái bẫy” khiến nhiều người nhầm lẫn với cảm cúm thông thường. Việc chủ quan không xét nghiệm kịp thời có thể khiến ca bệnh lan rộng âm thầm trong cộng đồng.
2. Người bệnh gan cần làm gì để chuẩn bị trước nguy cơ dịch COVID-19?
Dù dịch COVID-19 không còn là tình trạng khẩn cấp toàn cầu, virus vẫn còn đó và biến thể mới vẫn có thể xuất hiện. Với người bệnh gan – nhóm có hệ miễn dịch thường yếu hơn – việc chủ động chuẩn bị là cách thiết thực để bảo vệ chính mình khỏi biến chứng nặng. Chuẩn bị này không chỉ là đeo khẩu trang hay tiêm vắc-xin, mà còn là một chiến lược sống chủ động, toàn diện về sức khỏe.
– Tăng cường phòng dịch – thói quen sống còn với người bệnh gan
Nguy cơ lây nhiễm luôn rình rập ở những nơi đông người, vì vậy người bệnh gan cần hình thành thói quen phòng dịch như một phần cuộc sống hằng ngày. Hãy luôn đeo khẩu trang đúng cách nơi công cộng, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, giữ khoảng cách tối thiểu 2 mét, và tuyệt đối không dùng chung vật dụng cá nhân.
Không gian sống cũng cần được quan tâm đặc biệt: mở cửa sổ đón gió tự nhiên, lau chùi và khử khuẩn những bề mặt thường xuyên tiếp xúc như tay nắm cửa, điều khiển tivi, điện thoại. Khi có triệu chứng sốt, ho, đau họng, khó thở – hãy ở nhà, theo dõi và liên hệ với nhân viên y tế thay vì tự ý đi khám, để tránh lây nhiễm và bảo vệ người xung quanh.
– Tiêm vắc-xin đúng lịch – vũ khí chủ động giúp giảm nguy cơ biến chứng nặng
Theo khuyến cáo của Bộ Y tế và các chuyên gia, vắc-xin vẫn là một “tấm khiên” hiệu quả trong phòng chống COVID-19. Đặc biệt với người bệnh viêm gan, những ai đang bị suy gan, ghép gan hay ung thư gan – nhóm có nguy cơ cao trở nặng nếu nhiễm virus – càng cần được ưu tiên tiêm chủng sớm và được sàng lọc kỹ lưỡng.
Người từng mắc COVID-19 cũng nên tiêm nhắc lại sau khi hồi phục ít nhất 3 tháng để duy trì miễn dịch. Việc tiêm chủng cần được phối hợp chặt chẽ với bác sĩ chuyên khoa, không chỉ để đảm bảo an toàn mà còn để có kế hoạch theo dõi sức khỏe lâu dài.
– Ăn uống đúng cách – nuôi dưỡng gan và miễn dịch từ bên trong
Chế độ ăn uống đóng vai trò lớn trong việc bảo vệ gan và hỗ trợ hệ miễn dịch. Người bệnh gan nên ưu tiên các nhóm thực phẩm tươi, dễ tiêu và giàu vi chất như rau lá xanh, trái cây có múi, ngũ cốc nguyên cám, thịt trắng, trứng và các loại sữa ít béo. Các dưỡng chất như vitamin A, C, D, E, nhóm B, kẽm và selen đều góp phần tăng cường miễn dịch và cải thiện chức năng gan.
Bên cạnh đó, cần hạn chế tối đa rượu bia, thực phẩm nhiều đường, dầu mỡ, đồ ăn nhanh – những tác nhân âm thầm làm gan tổn thương thêm. Một mẹo nhỏ nhưng hiệu quả là chia bữa ăn thành nhiều lần trong ngày để giảm áp lực cho gan và giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất tốt hơn.
– Vận động và sống tích cực – trợ thủ tự nhiên cho lá gan khỏe mạnh
Không cần luyện tập nặng, người bệnh gan chỉ cần đi bộ nhẹ mỗi ngày, tập yoga, hít thở sâu hoặc đơn giản là phơi nắng buổi sáng 10–15 phút. Những thói quen nhỏ này giúp tăng tuần hoàn, thúc đẩy quá trình thải độc của gan và làm dịu hệ thần kinh – vốn rất dễ bị ảnh hưởng bởi căng thẳng trong dịch bệnh.
Việc duy trì cân nặng hợp lý cũng rất quan trọng. Giảm chỉ 3–5% trọng lượng cơ thể có thể giúp cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ – một tình trạng thường gặp ở người bệnh gan mạn tính. Hãy coi việc rèn luyện cơ thể như một phần của việc chữa bệnh, không chỉ là hình thức.
– Điều trị đều đặn – đừng gián đoạn dù trong mùa dịch
Một trong những sai lầm phổ biến khi dịch bùng phát là người bệnh tự ý ngưng thuốc hoặc trì hoãn tái khám vì lo sợ đến cơ sở y tế. Tuy nhiên, điều này có thể khiến tình trạng bệnh trở nặng nhanh chóng. Người bệnh gan cần tuân thủ phác đồ điều trị, không tự ý đổi thuốc hay sử dụng thực phẩm chức năng trôi nổi.
Với những ai đang dùng thuốc đặc trị như corticoid, thuốc ức chế miễn dịch hay điều trị bệnh nền đi kèm, cần được bác sĩ theo dõi kỹ. Nếu cần tái khám trong mùa dịch, hãy chủ động liên hệ phòng khám trước để được sắp xếp thời gian phù hợp, tránh chờ đợi và tiếp xúc đông người.
3. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
❓ Tôi mắc bệnh gan mạn tính, có nên tiêm nhắc lại vắc-xin COVID-19 không?
Điều này còn tùy thuộc vào tình trạng gan hiện tại, thuốc đang dùng và tiền sử tiêm chủng trước đó. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa gan để biết mình có nên tiêm hay không, và tiêm khi nào là an toàn nhất. Đừng tự quyết định một mình, hãy để bác sĩ giúp bạn chọn cách bảo vệ tốt nhất.
❓ Làm sao để phân biệt COVID-19 và cảm cúm thường trong mùa dịch?
COVID-19 và cảm cúm thường có triệu chứng khá giống nhau như sốt, ho, đau họng, mệt mỏi. Tuy nhiên, nếu bạn đang có bệnh gan, tuyệt đối không nên chủ quan. Cách phân biệt chính xác nhất là làm xét nghiệm COVID-19 ngay khi có triệu chứng bất thường. Phát hiện sớm sẽ giúp bạn điều trị kịp thời, hạn chế lây lan cho người thân và giảm nguy cơ biến chứng nặng.
❓ Tôi có cần điều chỉnh thuốc điều trị gan khi dịch COVID-19 bùng lên không?
Bạn tuyệt đối không tự ý ngừng thuốc hay thay đổi phác đồ. Việc này có thể làm bệnh gan tiến triển nặng hơn. Trong mùa dịch, hãy duy trì điều trị đều đặn và liên hệ bác sĩ nếu cần hỗ trợ. Nếu lo lắng khi đến khám, bạn có thể hẹn lịch trước để tránh chờ đợi lâu và tiếp xúc đông người.
❓ Tôi nên làm gì khi có triệu chứng nghi ngờ nhiễm COVID-19 trong khi đang điều trị bệnh gan?
Bạn hãy bình tĩnh. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc kháng virus hay ngừng thuốc điều trị gan. Tình trạng gan của bạn sẽ ảnh hưởng đến cách xử lý COVID-19, vì vậy mọi quyết định cần có chỉ định từ bác sĩ. Bạn hãy liên hệ bác sĩ điều trị để được hướng dẫn kịp thời, đúng cách và an toàn cho sức khỏe của bạn.
❓ Chế độ ăn nào phù hợp để tăng miễn dịch và bảo vệ gan trong mùa dịch?
Bạn hãy ưu tiên rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên cám, thực phẩm giàu vitamin, đồng thời hạn chế rượu bia, đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn. Một chế độ ăn lành mạnh không chỉ giúp gan khỏe mà còn tăng sức đề kháng tự nhiên. Nếu cần, bạn có thể trao đổi thêm với chuyên gia dinh dưỡng tại các cơ sở y tế uy tín.
4. Lời kết
Dù COVID-19 có vẻ đã lắng xuống trong mắt nhiều người, với người bệnh gan, sự cảnh giác vẫn chưa thể lơi lỏng. Những biến động dịch tễ không chỉ là những con số trên bản tin, mà là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe một cách chủ động và đúng cách.
Nếu bạn đang sống chung với bệnh gan và cảm thấy lo lắng về nguy cơ dịch bệnh COVID-19, bạn đừng ngần ngại liên hệ với Phòng khám chuyên khoa – Công ty CP Bệnh Viện Gan Tâm Đức. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe, tư vấn và cùng bạn xây dựng kế hoạch chăm sóc gan dành riêng cho bạn, tối ưu nhất cho bạn.
» Nguồn tham khảo:
- Bộ Y tế thông tin về tình hình dịch bệnh COVID-19 – HCDC
- Biến thể mới của COVID-19 không làm tăng nguy cơ với cộng đồng – Báo Chính phủ
- Tổn thương gan ở bệnh nhân mắc COVID-19: Những điều cần lưu ý – Medlatec
#️ Hashtag: #gantamduc #ykhoatamduc #phongkhamgan #phongkhamchuyengan #chuabenhgan #dieutriviemgan #xetnghiemgan #viemganb #viemganc #covid19 #baovegan #phongdich
