Chỉ số FIB-4 được áp dụng trong chẩn đoán xơ hóa gan có thể khắc phục một số hạn chế quan trọng của kỹ thuật sinh thiết gan
Những hạn chế của kỹ thuật sinh thiết gan trong chẩn đoán xơ hóa gan
Tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán xơ hóa gan là đánh giá tổn thương mô học trên mẫu sinh thiết. Tuy nhiên, sinh thiết gan có một số hạn chế quan trọng. Đó là kỹ thuật xâm lấn gây đau đớn và có biến chứng. Tính sẵn có ở các cơ sở y tế thấp. Người bệnh phải chi trả cao. Khả năng chấp nhận của người bệnh đối với kỹ thuật thấp. Tính lặp lại kém. Kết quả có sự khác nhau giữa những chuyên gia đọc. Và cuối cùng là lỗi khi lấy mẫu sinh thiết gây ra khoảng 24% âm tính giả
Chỉ số FIB-4 trong chẩn đoán xơ hóa gan
Nghiên cứu Apricot là một nghiên cứu thử nghiệm với mục tiêu đánh giá hiệu quả của peg-interferon và ribavirin ở bệnh nhân đồng nhiễm viêm gan siêu vi C và HIV được công bố vào năm 2004 . Xuất phát từ cơ sở dữ liệu của nghiên cứu này, bằng kỹ thuật phân tích hồi qui đa biến (multivariate logistic regression analysis), trên cơ sở nghiên cứu hồi cứu 832 bệnh nhân sinh thiết gan, mức độ xơ hóa gan đánh giá dựa vào chỉ số Ishak, nhóm tác giả Sterling và cộng sự đã đề xuất chỉ số FIB-4 đơn giản để đánh giá xơ hóa gan. Chỉ số FIB-4 được tính toán dựa vào 4 biến số là tuổi của bệnh nhân, aspartate aminotransferase (AST), alanine aminotransferase (ALT) và tiểu cầu. Công thức tính như sau:
FIB-4 = [Tuổi (năm) x AST (IU/L)] / [Tiểu cầu (Giga/L) x ALT1/2 (IU/L)]
FIB-4 là chỉ số đơn giản, dễ ứng dụng trong thực hành lâm sàng đánh giá xơ hóa gan. Ở điểm cắt FIB-4 <1,45 có giá trị loại trừ xơ hóa nặng. Ở điểm cắt FIB-4 >3,25 có giá trị chẩn đoán xơ hóa nặng với độ đặc hiệu cao. Như vậy khi FIB-4 nằm ngoài khoảng giá trị 1,45 – 3,25 đã phân loại rõ ràng giữa nhóm không xơ hóa đến xơ hóa trung bình với nhóm xơ hóa nặng. Vì vậy chỉ định sinh thiết gan không cần thiết trong tình huống FIB-4 <1,45 hoặc FIB-4 >3,25.
Tính hữu dụng trong chẩn đoán xơ hóa gan qua chỉ số FIB-4
Chỉ số FIB-4 có thể ứng dụng có giá trị trong một số tình huống. Đầu tiên là FIB-4 dễ dàng sử dụng, tính toán đơn giản, nhanh chóng, không đòi hỏi phải tiêu chuẩn hóa. Thứ hai là kết quả có ngay trong lần thăm khám bệnh nhân. Thứ ba là ít tốn kém, không cần đầu tư thêm chi phí cho hệ thống máy móc xét nghiệm. Các thông số trong công thức tính FIB-4 đã có sẵn trong xét nghiệm thường qui đánh giá bệnh gan. Có thể nói, chỉ số FIB-4 ứng dụng phù hợp trong hoàn cảnh điều kiện kinh tế của nước ta từ cơ sở y tế tuyến huyện trở lên.
(Nguồn : Blog Dr.Thu Thuy)
