Viêm gan B, một căn bệnh tưởng chừng xa lạ nhưng lại âm thầm đe dọa sức khỏe của hàng triệu người trên thế giới. Quan niệm sai lầm cho rằng chỉ những người có lối sống không lành mạnh mới dễ mắc bệnh là hoàn toàn sai lầm. Thực tế, bất kỳ ai, dù là người lớn hay trẻ em, đều có nguy cơ nhiễm virus viêm gan B nếu không được tiêm phòng đầy đủ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết.
1. Viêm gan B là gì?
Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan nghiêm trọng do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Virus này tấn công và gây tổn thương các tế bào gan, dẫn đến suy giảm chức năng gan và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Bệnh có thể tồn tại dưới hai dạng chính: viêm gan B cấp tính và viêm gan B mạn tính.
Viêm gan B cấp tính là giai đoạn đầu của bệnh, kéo dài trong vòng 6 tháng sau khi bị nhiễm. Hầu hết các trường hợp viêm gan B cấp tính có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu virus không bị loại bỏ khỏi cơ thể trong thời gian này, bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn mạn tính. Viêm gan B mạn tính có thể kéo dài suốt đời và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan.
2. Nguyên nhân gây bệnh viêm gan B
Virus viêm gan B lây truyền qua ba con đường chính:
– Lây truyền qua đường máu
- Tiêm chích: Sử dụng kim tiêm không được tiệt trùng hoặc dùng chung kim tiêm với người nhiễm HBV là một trong những nguyên nhân chính gây lây nhiễm viêm gan B.
- Truyền máu: Truyền máu hoặc các sản phẩm từ máu chưa được kiểm tra và xét nghiệm kỹ càng có thể dẫn đến lây nhiễm HBV.
- Xăm hình: Sử dụng các dụng cụ xăm hình không được tiệt trùng kỹ càng có thể gây lây nhiễm viêm gan B.
- Sử dụng các dụng cụ không được tiệt trùng: Các dụng cụ y tế, làm móng, hoặc chăm sóc sắc đẹp không đảm bảo vệ sinh cũng là nguy cơ lây nhiễm HBV.
– Lây truyền qua đường tình dục
Quan hệ tình dục không an toàn với người mang virus viêm gan B là một nguyên nhân phổ biến khác. Việc không sử dụng bao cao su và không kiểm tra sức khỏe định kỳ cho cả hai bên làm tăng nguy cơ lây nhiễm HBV qua dịch tiết cơ thể.
– Lây truyền từ mẹ sang con
Phụ nữ mang thai nhiễm HBV có thể truyền virus cho con trong quá trình sinh nở. Đây là một trong những con đường lây truyền đáng lo ngại, vì trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và dễ bị nhiễm bệnh. Việc không điều trị dự phòng cho phụ nữ mang thai nhiễm HBV sẽ tăng nguy cơ lây nhiễm cho trẻ.
3. Những ai có nguy cơ cao mắc viêm gan B
Việc nhận biết và bảo vệ các nhóm nguy cơ cao mắc viêm gan B dưới đây là rất quan trọng để ngăn chặn sự lây lan của viêm gan B trong cộng đồng. Các nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh viêm gan B bao gồm:
– Người sử dụng ma túy bằng kim tiêm
Những người sử dụng ma túy bằng kim tiêm có nguy cơ cao nhiễm viêm gan B do việc dùng chung kim tiêm. Việc sử dụng các dụng cụ tiêm chích không được tiệt trùng và chia sẻ giữa nhiều người tăng khả năng lây nhiễm virus qua đường máu.
– Người có nhiều bạn tình
Những người có nhiều bạn tình và không sử dụng biện pháp bảo vệ an toàn trong quan hệ tình dục cũng có nguy cơ cao nhiễm viêm gan B. Virus có thể lây truyền qua dịch tiết cơ thể trong quá trình quan hệ tình dục không an toàn.
– Nhân viên y tế
Nhân viên y tế thường xuyên tiếp xúc với máu và các dịch cơ thể của bệnh nhân, do đó có nguy cơ nhiễm viêm gan B cao hơn. Mặc dù các biện pháp an toàn y tế được áp dụng, nhưng rủi ro vẫn tồn tại nếu không tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình bảo hộ.
– Người có tiền sử bệnh gan
Những người đã từng mắc các bệnh lý về gan, đặc biệt là các bệnh lý gan mạn tính, có nguy cơ cao hơn bị nhiễm viêm gan B. Sức đề kháng của gan đã bị suy giảm, dễ dẫn đến việc bị nhiễm virus HBV nếu tiếp xúc với nguồn lây.
– Trẻ sơ sinh sinh ra từ mẹ mang virus viêm gan B
Trẻ sơ sinh có mẹ nhiễm viêm gan B có nguy cơ lây nhiễm virus từ mẹ trong quá trình sinh nở. Nếu không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, trẻ sơ sinh dễ dàng bị nhiễm bệnh ngay từ khi chào đời, gây ra các biến chứng nguy hiểm trong tương lai.
4. Biến chứng nguy hiểm của viêm gan B
Nếu không được điều trị, viêm gan B có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:
- Xơ gan: Gan bị tổn thương nặng nề và không thể thực hiện chức năng bình thường.
- Ung thư gan: Tế bào gan bị biến đổi thành tế bào ung thư.
- Suy gan: Gan không còn khả năng thực hiện các chức năng cần thiết, dẫn đến tử vong.
5. Cách phòng ngừa hiệu quả bệnh viêm gan B
Để phòng ngừa viêm gan B, bạn cần tuân thủ các biện pháp sau:
– Tiêm phòng vắc xin viêm gan B
Tiêm phòng vắc xin viêm gan B là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh. Vắc xin viêm gan B giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus viêm gan B, ngăn chặn hiệu quả sự lây nhiễm virus viêm gan B vào cơ thể. Tiêm vắc xin viêm gan B nên được thực hiện theo đúng phác đồ khuyến cáo để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu.
– An toàn khi quan hệ tình dục
Sử dụng bao cao su và duy trì mối quan hệ tình dục an toàn là các biện pháp quan trọng để ngăn ngừa lây truyền viêm gan B qua đường tình dục. Bao cao su giúp giảm nguy cơ tiếp xúc với dịch tiết cơ thể chứa virus. Bên cạnh đó, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ cho cả hai bên trong mối quan hệ cũng giúp phát hiện và xử lý kịp thời nếu có nhiễm bệnh.
– Không dùng chung đồ cá nhân
Tránh sử dụng chung các đồ cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo râu và các dụng cụ có thể gây chảy máu. Virus viêm gan B có thể tồn tại trong máu và dịch tiết cơ thể, do đó, việc dùng chung các vật dụng này có thể dẫn đến lây nhiễm. Đảm bảo vệ sinh và sử dụng đồ cá nhân riêng biệt giúp giảm thiểu nguy cơ lây bệnh.
– Khám sức khỏe định kỳ
Thực hiện các xét nghiệm kiểm tra định kỳ để phát hiện và điều trị sớm nếu mắc bệnh. Khám sức khỏe định kỳ giúp theo dõi tình trạng gan và phát hiện sớm các dấu hiệu nhiễm viêm gan B. Điều này rất quan trọng để có biện pháp điều trị kịp thời và ngăn chặn sự phát triển của các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan, và suy gan.
Việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa trên không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần giảm thiểu sự lây lan của viêm gan B trong cộng đồng. Tất cả chúng ta hãy thực hiện ngay hôm nay để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
6. Lời kết
Viêm gan B là một bệnh nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai nếu không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Việc hiểu rõ về bệnh, các con đường lây truyền và biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng. Bạn hãy chia sẻ thông tin này đến mọi người để cùng nhau xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, không có bệnh viêm gan B.
