Viêm gan C là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ảnh hưởng đến gan, do virus viêm gan C (HCV) gây ra. Bệnh có thể lây truyền qua nhiều con đường khác nhau, nhưng chủ yếu là qua đường máu. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về các đường lây truyền chính của virus viêm gan C.
1. Sơ lược về viêm gan C
Viêm gan C là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ảnh hưởng đến gan, do virus viêm gan C (HCV) gây ra. Virus này tấn công các tế bào gan, dẫn đến viêm gan và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan (10 – 20%) và ung thư gan (5%).
Virus viêm gan C có thể lây truyền qua nhiều con đường khác nhau, nhưng chủ yếu là qua đường máu.
Triệu chứng của bệnh:
- Giai đoạn cấp tính: Nhiều người không có triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ như mệt mỏi, nhức đầu, rối loạn tiêu hóa.
- Giai đoạn mạn tính: Hầu hết không có triệu chứng, có thể kéo dài 10 – 30 năm. Một số người có thể bị vàng da, vàng mắt, đau tức hạ sườn phải.
Chẩn đoán bệnh:
- Xét nghiệm máu: Test nhanh HCV, định lượng sắc tố mật, men gan, siêu âm gan.
- Xét nghiệm đặc hiệu: Định lượng ARN virus viêm gan C, sinh thiết gan.
2. Viêm gan C lây qua đường nào?
Viêm gan C có thể lây truyền qua nhiều con đường khác nhau, dưới đây là các đường lây truyền chính của virus viêm gan C:
– Đường máu
- Dùng chung kim tiêm hoặc dụng cụ y tế: Đây là con đường lây truyền phổ biến nhất của virus viêm gan C. Việc dùng chung kim tiêm, kim châm, dao cạo râu, hoặc các dụng cụ y tế không được khử trùng đúng cách có thể dẫn đến lây nhiễm virus.
- Tiếp xúc với máu người bệnh: Việc tiếp xúc trực tiếp với máu của người bị viêm gan C, ví dụ như qua vết thương hở hoặc vết cắt, cũng có thể dẫn đến lây nhiễm virus.
- Nhận máu hoặc chế phẩm máu bị nhiễm virus: Việc truyền máu hoặc các chế phẩm máu bị nhiễm virus HCV có thể dẫn đến lây nhiễm cho người nhận.
. Đường tình dục
- Viêm gan C cũng có thể lây truyền qua đường tình dục, nhưng ít phổ biến hơn so với viêm gan B. Nguy cơ lây nhiễm cao hơn khi quan hệ tình dục không an toàn với người có nhiều bạn tình hoặc có các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
– Mẹ truyền sang con
- Virus viêm gan C có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai, sinh nở hoặc cho con bú. Tuy nhiên, nguy cơ lây truyền tương đối thấp và có thể được giảm thiểu bằng các biện pháp can thiệp y tế.
Ngoài ra, một số trường hợp lây nhiễm virus viêm gan C có thể xảy ra do:
- Chăm sóc vết thương hở: Việc chăm sóc vết thương hở cho người bị viêm gan C mà không có các biện pháp bảo hộ adeguate có thể dẫn đến lây nhiễm virus.
- Xăm mình hoặc bấm lỗ tai bằng dụng cụ không được khử trùng: Việc sử dụng chung dụng cụ xăm mình hoặc bấm lỗ tai không được khử trùng đúng cách có thể dẫn đến lây nhiễm virus.
3. Phòng ngừa lây nhiễm virus viêm gan C
Để phòng ngừa lây nhiễm virus viêm gan C, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Tránh dùng chung kim tiêm hoặc dụng cụ y tế: Không bao giờ dùng chung kim tiêm, kim châm, dao cạo râu, hoặc các dụng cụ y tế khác với bất kỳ ai.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục: Sử dụng bao cao su đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm virus viêm gan C qua đường tình dục.
- Khử trùng dụng cụ y tế: Luôn đảm bảo dụng cụ y tế được khử trùng đúng cách trước khi sử dụng.
- Tiêm vắc-xin phòng ngừa viêm gan B: Viêm gan B có thể làm tăng nguy cơ tiến triển thành xơ gan và ung thư gan ở người bị viêm gan C.
- Khám sức khỏe định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ có thể giúp phát hiện sớm virus viêm gan C và điều trị kịp thời.
4. Lời kết
Viêm gan C là một bệnh nguy hiểm, nhưng có thể được kiểm soát hiệu quả bằng cách điều trị. Nếu bạn nghi ngờ mình có thể bị phơi nhiễm với virus viêm gan C, hãy đi khám bác sĩ để được xét nghiệm và tư vấn.
🞂 Bạn có thể tìm hiểu thêm về viêm gan C tại bài viết của Bộ Y tế: Biến chứng của viêm gan C – Chương trình mục tiêu quốc gia – Cổng thông tin Bộ Y tế (moh.gov.vn)
