ZaloĐặt hẹn

Quá trình hình thành ung thư gan và những điều cần biết

Bạn có biết, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia có tỷ lệ mắc ung thư gan cao nhất thế giới? Theo WHO, ung thư gan là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các bệnh ung thư, với hàng triệu ca mắc mới mỗi năm. Trong bài viết này, Phòng khám chuyên khoa – Công ty CP Bệnh Viện Gan Tâm Đức sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về quá trình hình thành ung thư gan, các giai đoạn ung thư gan, các yếu tố nguy cơ và các câu hỏi thường gặp, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này để bảo vệ sức khỏe hiệu quả.

quá trình hình thành ung thư gan
Quá trình hình thành ung thư gan

1. Quá trình hình thành ung thư gan

Cơ thể con người được xây dựng từ hàng tỷ tế bào, trong đó mỗi tế bào đều có một vòng đời tự nhiên: chúng phát triển, thực hiện chức năng của mình, sau đó chết đi để nhường chỗ cho tế bào mới. Quá trình này được kiểm soát chặt chẽ, giống như một cỗ máy vận hành chính xác để đảm bảo cơ thể khỏe mạnh.

Tuy nhiên, khi các yếu tố nguy cơ (như viêm gan virus, rượu bia, hoặc hóa chất độc hại) làm tổn thương tế bào gan, DNA bên trong tế bào cũng bị ảnh hưởng. Đây chính là khởi nguồn của sự hình thành ung thư gan.

1.1. Quá trình phát triển của tế bào ung thư gan

– Tổn thương DNA

DNA đóng vai trò như một “hướng dẫn sử dụng” để tế bào hoạt động và tái tạo đúng cách. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ như:

  • Virus viêm gan B và C, gây viêm nhiễm mạn tính và phá vỡ cấu trúc DNA.
  • Rượu bia, gây tổn thương oxy hóa và làm rối loạn hệ thống sửa chữa DNA.
  • Aflatoxin từ thực phẩm nhiễm nấm mốc, tác động trực tiếp lên cấu trúc DNA của tế bào gan.

Những tổn thương này làm DNA bị đột biến, khiến tế bào gan mất kiểm soát trong việc phân chia và phát triển.

– Biến đổi tế bào

Khi tổn thương DNA không được sửa chữa kịp thời, tế bào gan bắt đầu biến đổi, từ tế bào bình thường trở thành tế bào bất thường. Tế bào này không còn thực hiện đúng chức năng của gan mà chuyển sang “chế độ nổi loạn”, phân chia bất thường và không tuân theo chu kỳ sống tự nhiên.

– Tăng sinh không kiểm soát

Tế bào ung thư gan tăng sinh nhanh chóng và hình thành các khối u ác tính. Ban đầu, khối u có thể nhỏ và chỉ khu trú trong một vùng của gan. Tuy nhiên, theo thời gian, khối u này sẽ phát triển, chiếm chỗ của các tế bào gan khỏe mạnh và cản trở chức năng của gan (giải độc, dự trữ năng lượng và sản xuất protein).

– Di căn

Khi khối u tiếp tục phát triển, một số tế bào ung thư có thể rời khỏi gan, xâm nhập vào hệ thống máu hoặc hệ bạch huyết, từ đó lan sang các cơ quan khác như phổi, xương, hoặc não. Đây là quá trình di căn, khiến ung thư trở nên nguy hiểm hơn và việc điều trị khó khăn hơn.

quá trình hình thành ung thư gan
Quá trình phát triển của tế bào ung thư gan

Như vậy, quá trình phát triển của tế bào ung thư gan là một chuỗi biến đổi phức tạp, bắt đầu từ những tổn thương nhỏ nhưng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Tưởng tượng, gan của bạn như một cánh đồng xanh tốt, nơi mỗi tế bào là một cây khỏe mạnh. Nhưng khi một góc nhỏ của cánh đồng bị sâu bệnh (tổn thương), nếu không được xử lý, sâu bệnh sẽ lan rộng, phá hủy toàn bộ cánh đồng. Quá trình hình thành ung thư gan cũng tương tự như vậy.

Ban đầu, sự tổn thương chỉ xảy ra ở một số ít tế bào gan. Những tế bào này biến đổi và mất khả năng kiểm soát sự phát triển của mình. Chúng bắt đầu phân chia không ngừng nghỉ, tạo thành khối u – một “điểm đen” trên lá gan khỏe mạnh. Theo thời gian, khối u này có thể phát triển lớn hơn, xâm lấn các mô xung quanh và thậm chí lan sang các cơ quan khác qua máu hoặc hệ bạch huyết.

1.2. Tại sao tế bào ung thư lại nguy hiểm?

Không giống tế bào bình thường chỉ phát triển trong khuôn khổ nhất định, tế bào ung thư hoạt động như một “kẻ xâm lược”. Chúng chiếm lấy nguồn dinh dưỡng từ các tế bào lành, gây áp lực lên chức năng của gan, làm suy yếu cơ thể.

Nếu không được kiểm soát, các tế bào ung thư còn có thể phát triển lan ra ngoài gan, đến các cơ quan khác như phổi, xương, hoặc não – đây là hiện tượng ung thư di căn. Một khi di căn xảy ra, việc điều trị trở nên khó khăn hơn rất nhiều, đồng thời làm tăng nguy cơ tử vong.

2. Các yếu tố nguy cơ chính gây ung thư gan

Ung thư gan là một trong những loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam và trên thế giới. Dưới đây là một số yếu tố nguy cơ chính góp phần gây ung thư gan:

– Viêm gan virus B và C

Viêm gan virus B (HBV) và C (HCV) là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư gan, theo CDC Hoa Kỳ. Khi virus xâm nhập vào cơ thể, chúng gây viêm gan kéo dài, làm tổn thương tế bào gan và thúc đẩy quá trình hình thành xơ gan – yếu tố trung gian quan trọng dẫn đến ung thư.

Tại Việt Nam, tỷ lệ nhiễm HBV và HCV rất cao, ước tính có hàng triệu người sống chung với căn bệnh này mà không biết, vì virus HBV và HCV thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Người nhiễm HBV hoặc HCV kéo dài có nguy cơ bị ung thư gan cao gấp 20 lần so với người không nhiễm.

– Rượu bia

Rượu bia là “kẻ thù thầm lặng” của gan. Sử dụng rượu bia lâu dài làm tổn thương các tế bào gan, khiến gan phải làm việc quá tải để loại bỏ độc tố. Theo WHO, uống quá 2 ly rượu mỗi ngày có thể làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc ung thư gan.

Rượu làm tích tụ mỡ và độc tố trong gan, gây viêm và xơ hóa mô gan. Khi xơ gan trở nặng, các tế bào gan tổn thương có thể biến đổi thành tế bào ung thư. Không chỉ là nguyên nhân của ung thư gan, rượu còn làm suy giảm chức năng miễn dịch, khiến cơ thể khó chống lại các bệnh lý khác.

– Xơ gan

Xơ gan là một trạng thái khi các mô khỏe mạnh của gan bị thay thế bởi mô sẹo, khiến gan không thể thực hiện chức năng bình thường. Đây là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất dẫn đến ung thư gan. Khi gan bị xơ, khả năng tái tạo tế bào bị suy giảm nghiêm trọng, dẫn đến nguy cơ hình thành các tế bào ung thư tăng cao. Các nguyên nhân gây xơ gan phổ biến là:

  • Viêm gan virus mạn tính (B và C).
  • Lạm dụng rượu bia trong thời gian dài.
  • Béo phì, tiểu đường gây gan nhiễm mỡ – một tiền đề quan trọng của xơ gan.

– Các yếu tố nguy cơ khác

Ngoài những nguyên nhân chính trên, các yếu tố khác cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan, bao gồm:

  • Béo phì và tiểu đường: Những người thừa cân hoặc mắc tiểu đường type 2 dễ bị gan nhiễm mỡ, tình trạng này nếu không được kiểm soát có thể tiến triển thành xơ gan và ung thư gan.
  • Nhiễm độc hóa chất: Tiếp xúc lâu dài với aflatoxin – một chất độc sinh ra từ nấm mốc trong thực phẩm như ngô, lạc, và gạo – là một trong những tác nhân chính gây tổn thương gan. Ngoài ra, các chất hóa học trong công nghiệp cũng là mối nguy lớn.

3. Các giai đoạn ung thư gan

Ung thư gan tiến triển qua nhiều giai đoạn khác nhau, mỗi giai đoạn phản ánh mức độ phát triển của khối u và phạm vi ảnh hưởng đến cơ thể. Việc hiểu rõ các giai đoạn này giúp người bệnh nhận thức được tầm quan trọng của việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

– Giai đoạn đầu

Trong giai đoạn đầu, kích thước khối u còn rất nhỏ (thường dưới 5cm) và chỉ khu trú bên trong gan. Ở giai đoạn này, các triệu chứng thường không rõ ràng hoặc dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý gan thông thường như mệt mỏi hoặc đầy bụng nhẹ. Nếu được phát hiện sớm thông qua các xét nghiệm định kỳ như siêu âm hoặc xét nghiệm máu (AFP), tỷ lệ điều trị thành công rất cao. Các phương pháp như phẫu thuật cắt bỏ khối u hoặc ghép gan có thể mang lại kết quả tích cực, thậm chí cứu sống người bệnh.

– Giai đoạn tiến triển

Khi ung thư bước vào giai đoạn tiến triển, khối u trong gan bắt đầu phát triển lớn hơn và có thể lan đến các cơ quan lân cận hoặc mạch máu xung quanh. Người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu như đau tức vùng hạ sườn phải, vàng da, hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân. Ở giai đoạn này, các phương pháp điều trị có thể bao gồm xạ trị, hóa trị hoặc liệu pháp nhắm trúng đích. Hiệu quả điều trị thường thấp hơn so với giai đoạn đầu.

– Giai đoạn cuối

Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất khi ung thư đã lan rộng ra khắp cơ thể, ảnh hưởng đến các cơ quan quan trọng khác như phổi, xương, hoặc não. Người bệnh thường phải đối mặt với cơn đau dữ dội, mệt mỏi kiệt sức, bụng chướng to do dịch, và suy giảm chức năng các cơ quan. Ở giai đoạn này, việc điều trị chủ yếu tập trung vào giảm đau, kiểm soát triệu chứng, và cải thiện chất lượng cuộc sống. Các biện pháp như chăm sóc giảm nhẹ hoặc điều trị hỗ trợ giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn trong thời gian còn lại.

🞂 Có thể bạn quan tâm: Xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan

4. Câu hỏi thường gặp – FAQ

– Ung thư gan có di truyền không?

Không di truyền, nhưng tiền sử gia đình có thể tăng nguy cơ mắc bệnh.

– Triệu chứng ban đầu của ung thư gan là gì?

Mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân, đau tức vùng gan, vàng da.

– Làm sao để phát hiện sớm ung thư gan?

Khám sức khỏe định kỳ, siêu âm gan, xét nghiệm máu (AFP).

– Điều trị ung thư gan như thế nào?

Phẫu thuật cắt bỏ khối u, ghép gan, hóa trị hoặc xạ trị.

– Chế độ ăn uống và lối sống phòng ngừa  ung thư gan?

Ăn uống lành mạnh, tránh rượu bia, tiêm vaccine viêm gan B.

5. Lời kết

Ung thư gan là một căn bệnh nguy hiểm, nhưng tin vui là chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa và phát hiện sớm nếu hiểu rõ về các yếu tố nguy cơ. Viêm gan virus, thói quen uống rượu bia quá mức và xơ gan là những tác nhân chính mà chúng ta có thể kiểm soát được.

Để bảo vệ bản thân và gia đình, chúng ta hãy bắt đầu từ những bước đơn giản như khám sức khỏe định kỳ, tiêm phòng viêm gan, và duy trì lối sống lành mạnh. Việc hiểu biết và hành động ngay hôm nay sẽ giúp bạn sống khỏe mạnh hơn, giảm thiểu rủi ro, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nếu bạn còn điều gì thắc mắc cần bác sĩ chuyên khoa tư vấn, bạn đừng ngần ngại gọi cho Tổng đài tư vấn của Phòng khám chuyên khoa Gan Tâm Đức để được Bác sĩ CKI Lý Thị Mỹ Dung - Giám đốc chuyên môn Phòng khám (nguyên trưởng khoa Tiêu hóa - Gan mật của bệnh viện Nguyễn Tri Phương) tư vấn Miễn phí - 0967888943 hoặc bạn có thể để lại câu hỏi [Tại đây].


Để đặt lịch khám chuyên khoa Gan mật - Tiêu hóa hoặc kiểm tra sức khoẻ tổng quát, bạn có thể đặt lịch [Tại đây].


Với phác đồ điều trị luôn cập nhật và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, Phòng khám chuyên khoa Gan Tâm Đức đã điều trị thành công cho nhiều bệnh nhân viêm gan B, xơ gan, gan nhiễm mỡ, đau dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét đại tràng,...


Lưu ý: Phòng khám Chuyên khoa Gan Tâm Đức không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa. Các bài viết của chúng tôi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

PHÒNG KHÁM CHUYÊN KHOA GAN TÂM ĐỨC

✧ Địa chỉ: 229 Nguyễn Chí Thanh, Phường 12, Quận 5, TP. Hồ Chí Minh

✧ Điện thoại: (028) 62675991

📞 HOTLINE tư vấn và đặt hẹn: 0967888943

✧ Zalo: 0967888943

✧ Email: [email protected]

✧ Facebook: Chuyên khoa Gan Tâm Đức

Bạn có thể để lại số điện thoại tại đây. Chúng tôi sẽ nhanh chóng gọi cho bạn.

Hashtag:
#ungthugan #phongnguaungthugan #trieuchungungthugan #quatrinhhinhthanhungthugan #khamdadinhky #tiephongviemgan #chedoanlanhmanh #ghepgan #diungthugan #tamsoatungthugan #gannhiemmom #benhgan #benhlygan #suckhoengan #songkhoe

5/5 - (3 bình chọn)

Bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Scroll to Top