Hiến gan là cắt đi một phần lá gan của mình để ghép cho người bệnh phù hợp. Vậy hiến gan xong có sống được không ?
1. Hiến gan là gì ?
Hiến gan là phẫu thuật cắt đi một phần lá gan của người hiến tặng đủ điều kiện để thay thế phần gan bệnh. Hiến gan có thể đem lại sự sống cũng như kéo dài thời gian sống thêm hiệu quả nhất cho bệnh nhân mắc các bệnh gan.
Hiến gan có thể là từ người sống hoặc người đã chết não.
2. Hiến gan xong có sống được không ?
Câu trả lời là: Sau khoảng 6-8 tuần từ khi mổ lấy gan, gan của người hiến gan sẽ đạt được chức năng bình thường, người hiến gan có thể sinh hoạt và làm việc bình thường.
Việc hiến gan không làm giảm tuổi thọ của người cho nếu như quá trình cho – nhận và theo dõi được thực hiện đúng quy trình. Lý do là: Gan có khả năng bù trừ rất tốt, nghĩa là khi một số tế bào gan bị tổn thương thì những tế bào gan bình thường còn lại vẫn hoạt động, nên vẫn đảm bảo chức năng của cả cơ thể.
Một người có chức năng gan còn tốt, thể tích gan tối đa có thể cắt đi là 75%. Những tế bào gan còn lại (nếu khỏe mạnh, và được cung cấp đủ dinh dưỡng, cũng như không bị tác nhân bệnh lý khác tấn công) thì sẽ tích cực tái tạo trở lại và có thể đạt đến trọng lượng đủ lớn để đáp ứng chức năng gan của cơ thể. Thông thường, gan tái sinh khoảng 60% so với thể tích ban đầu, quá trình này cần nhiều tháng để hoàn tất.
PGS-TS Nguyễn Tấn Cường – Trưởng khoa Ngoại gan – mật – tụy Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, phần gan còn lại của người hiến gan sẽ tăng hoạt động và bù trừ để đạt được chức năng bình thường trong thời gian khoảng 6-8 tuần sau phẫu thuật. Sau vài tháng, phần gan còn lại của người hiến sẽ tự mọc lại (tuy nhiên không thể đạt được thể tích giống như khi chưa cắt).
Nói cách khác, trong thời gian khoảng 6-8 tuần sau mổ lấy gan, người cho có tình trạng chức năng gan suy giảm, có thể duy trì cuộc sống bình thường nhưng không thể chịu nổi nếu gặp phải yếu tố hủy hoại thêm trong thời gian này.
Vì thế, sau khi cho một phần gan, người cho cần tránh uống các thuốc hại gan, tránh bia rượu, hóa chất và các chất độc gan khác. Đồng thời, người cho gan cũng cần bảo vệ phòng ngừa các bệnh nhiễm khuẩn.
3. Hiến gan có rủi ro gì không ?
Với bất kỳ cuộc phẫu thuật nào, những rủi ro liên quan đến người còn sống hiến gan bao gồm rủi ro ngắn hạn và dài hạn khi phẫu thuật, liên quan đến chức năng gan và tâm sinh lý sau khi hiến tạng.
Người hiến gan có thể gặp các biến chứng, chẳng hạn như: nhiễm trùng, chảy máu, cục máu đông, phần gan còn lại không phát triển đầy đủ… và hiếm gặp là tử vong. Do vậy, người hiến cần lựa chọn các cơ sở y tế đảm uy tín để thực hiện hiến gan (Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện TƯQĐ 108…).
Về các rủi ro hay việc theo dõi tình trạng của người hiến vẫn chưa có nhiều thông báo và đang trong quá trình nghiên cứu. Nhìn chung, kết quả từ các dữ liệu sẵn có cho thấy những người hiến đang sống trong tình trạng sức khỏe tốt trong thời gian dài. Những người hiến cũng có thể gặp phải các vấn đề về sức khỏe tâm lý tinh thần như lo lắng, trầm cảm, một số trường hợp cảm thấy tức giận, phẫn nộ, hối tiếc khi kết quả phẫu thuật ghép cho người nhận không thành công.
