Các bác sĩ thường khuyến cáo chị em phụ nữ tiêm phòng viêm gan B trước khi mang thai. Tuy nhiên, nếu các chị em chưa kịp tiêm phòng viêm gan B trước khi mang thai thì có thể tiêm trong giai đoạn thai kỳ được không? Y khoa Tâm Đức sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này.
1. Tại sao phụ nữ cần tiêm phòng viêm gan B trước khi mang thai?
Viêm gan B là bệnh nhiễm trùng tại gan do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Ở nước ta, tỉ lệ người nhiễm viêm gan B chiếm đến 10-20% dân số. Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu gây các biến chứng nguy hiểm như xơ gan và ung thư gan.
Virus viêm gan B lây truyền qua 3 con đường: máu, quan hệ tình dục và từ mẹ sang con. Trong đó, đường lây truyền từ mẹ sang con khá phổ biến do tỷ lệ thai phụ ở Việt Nam mắc viêm gan siêu vi B khá cao, chiếm 10-15%. Với những trẻ bị lây nhiễm viêm gan B từ mẹ, có 50% số trẻ bị viêm gan mạn tính và có nguy cơ bị xơ gan lúc trưởng thành.
Viêm gan B là bệnh có thể được ngăn ngừa hiệu quả bằng vắc xin. Do đó, phụ nữ nên chủ động tiêm vắc xin phòng viêm gan B để bảo vệ cho cả mẹ và con không bị lây nhiễm virus HBV. Tốt nhất là nên tiêm trước khi mang thai để vắc xin có đủ thời gian tạo kháng thể phòng bệnh.
Lịch tiêm phòng viêm gan B cho người lớn thường theo phác đồ:
- Mũi 1: lần đầu đến tiêm
- Mũi 2: một tháng sau mũi 1
- Mũi 3: sáu tháng sau mũi 1
- Nên tiêm nhắc lại 1 mũi sau 5-10 năm kể từ đợt tiêm trước đó
2. Mang thai có tiêm phòng viêm gan B được không ?
Việc tiêm vắc xin phòng viêm gan B trước khi mang thai sẽ giúp cơ thể chị em kịp tạo kháng thể phòng bệnh viêm gan B trong suốt giai đoạn mang thai. Tuy nhiên, nếu vì một lý do nào đó khiến các chị em chưa được tiêm phòng viêm gan B hoặc không kịp tiêm phòng đủ 3 mũi vắc xin viêm gan B trước khi mang thai thì chị em vẫn hoàn toàn có thể tiêm phòng trong khi mang thai.
Theo Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC), phụ nữ mang thai không phải là chống chỉ định của tiêm vắc xin viêm gan B. Các loại vắc xin viêm gan B hiện tại là vắc xin bất hoạt (không chứa virus sống), được chứng minh là một trong những loại vắc xin an toàn nhất nên không ảnh hưởng đến thai nhi cũng như sức khỏe của mẹ bầu.
3. Phụ nữ đang mang thai nên tiêm phòng viêm gan B vào thời điểm nào?
Đối với phụ nữ mang thai có nguy cơ cao nhiễm virus viêm gan B và đã được thực hiện xét nghiệm với kết quả âm tính với virus viêm gan B thì sẽ được tiêm loại vắc xin này. Tiêm vắc xin viêm gan B dành cho phụ nữ có thai gồm 3 mũi: Mũi đầu tiên tại thời điểm được chỉ định, mũi thứ 2 sau mũi thứ nhất 1 tháng và mũi thứ 3 sau mũi thứ nhất 6 tháng.
4. Phụ nữ bị viêm gan B trước khi mang thai thì phải làm sao?
Trước khi tiêm phòng vắc xin, các chị em sẽ được chỉ định xét nghiệm máu để xem mình có đang bị nhiễm virus viêm gan B hay không. Nếu cơ thể không nhiễm virus (HBsAg âm tính) và chưa có kháng thể phòng bệnh (Anti-HBs âm tính) thì sẽ được chỉ định chủng ngừa bằng vắc xin.
Trong trường hợp phát hiện cơ thể đã bị nhiễm virus (HBsAg dương tính) thì không cần chủng ngừa vì vắc xin lúc này sẽ không có tác dụng. Các chị em nên làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu (như định lượng virus, kiểm tra chức năng gan…) để bác sĩ chẩn đoán nên điều trị hay theo dõi.
Phụ nữ nhiễm virus viêm gan B vẫn có thể mang thai. Tuy nhiên, tùy vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ chuyên khoa sẽ khám và tư vấn dùng thuốc hoặc cách điều trị phù hợp.
Đối với trẻ được sinh ra từ những sản phụ có dương tính với virus viêm gan B, trong 12 giờ sau sinh nên được tiêm Globulin miễn dịch đặc hiệu viêm gan B và mũi vắc xin viêm gan B đầu tiên. Sau đó, trẻ cần thêm hai hoặc 3 mũi vắc xin bổ sung trong 1 tháng 6 tháng tới để giúp ngăn ngừa viêm gan B. Thời gian và tổng số mũi tiêm phụ thuốc vào một số yếu tố, bao gồm loại vắc xin, tuổi của trẻ và cân nặng khi sinh.
Ngoài ra, các chuyên gia khuyên cáo, trẻ sau khi đã hoàn thành một loạt vắc xin ở độ tuổi 9-12 tháng, sau đó 1-2 tháng trẻ nên được xét nghiệm kháng thể để kiểm tra các loại vắc xin này đã có hiệu lực để bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh này hay chưa. Để bảo vệ bé tốt nhất, phụ huynh hãy xin ý kiến và thực hiện theo lời khuyên từ bác sĩ của bé.
