Viêm gan B mạn tính ảnh hưởng tới cân nặng như thế nào?

Viêm gan B mạn tính không chỉ ảnh hưởng đến chức năng gan mà còn tác động trực tiếp tới cân nặng của người bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 296 triệu người trên toàn cầu đang sống chung với căn bệnh này. Tại Việt Nam, viêm gan B là nguyên nhân chính gây ra các biến chứng như xơ gan và ung thư gan. Nhiều người thắc mắc: “Viêm gan B mạn tính có béo được không?” hoặc “Tại sao cân nặng lại sụt giảm đột ngột?”. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin rõ ràng, chính xác và giải đáp những băn khoăn thường gặp về vấn đề cân nặng của người bệnh viêm gan B mạn tính.

1. Viêm gan B mạn tính là gì?

Viêm gan B mạn tính là tình trạng nhiễm virus viêm gan B (HBV) kéo dài trên 6 tháng. Nếu không được điều trị kịp thời, virus HBV sẽ gây tổn thương tế bào gan, dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng như xơ gan hoặc ung thư gan.

Theo WHO, viêm gan B cướp đi sinh mạng của khoảng 820.000 người mỗi năm. Tại Việt Nam, viêm gan B chiếm tỷ lệ 8-10% dân số, gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe cộng đồng.

2. Viêm gan B mạn tính ảnh hưởng tới cân nặng như thế nào?

Viêm gan B mạn tính không chỉ làm suy giảm chức năng gan mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình chuyển hóa chất dinh dưỡng trong cơ thể, dẫn đến sụt cân nghiêm trọng hoặc tăng cân không mong muốn. Tình trạng này xảy ra do gan đảm nhận vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa và dự trữ năng lượng. Khi chức năng của gan bị tổn thương, cơ thể sẽ gặp nhiều vấn đề về dinh dưỡng và cân nặng.

2.1 Sụt cân do suy giảm chức năng gan

Một trong những tác động rõ rệt nhất của viêm gan B mạn tính là sụt cân do chức năng gan suy giảm. Để hiểu rõ hơn, bạn cần biết rằng gan là cơ quan chịu trách nhiệm chuyển hóa các chất dinh dưỡng như protein, chất béo và carbohydrate thành năng lượng nuôi sống cơ thể. Đồng thời, gan cũng giúp tổng hợp nhiều enzyme và vitamin cần thiết cho quá trình tiêu hóa.

Khi virus viêm gan B làm tổn thương tế bào gan:

• Quá trình chuyển hóa bị trì trệ: Các chất dinh dưỡng không được chuyển hóa và hấp thu hiệu quả, khiến cơ thể thiếu hụt năng lượng.
• Cảm giác chán ăn kéo dài: Người bệnh thường cảm thấy buồn nôn, mất cảm giác ngon miệng, ăn uống không đủ chất.
• Rối loạn tiêu hóa: Tiêu chảy, đầy bụng, khó tiêu là những triệu chứng thường gặp. Lúc này, dù có ăn vào thì cơ thể cũng khó hấp thu được dinh dưỡng.

Trong thực tế điều trị tại Phòng khám chuyên khoa – Công ty CP Bệnh Viện Gan Tâm Đức, một bệnh nhân nam 45 tuổi mắc viêm gan B mạn tính chia sẻ rằng anh bắt đầu thấy cân nặng giảm từ từ trong vòng 3 tháng, từ 60kg xuống còn 54kg. Ban đầu, bệnh nhân nghĩ do stress công việc nhưng khi đi khám, bác sĩ kết luận rằng chính viêm gan B đã làm giảm chức năng gan, gây nên tình trạng sụt cân và mệt mỏi kéo dài.

Điều này cho thấy, nếu bạn bị sụt cân nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân, hãy cân nhắc đi kiểm tra chức năng gan và tải lượng virus viêm gan B sớm. Phát hiện bệnh kịp thời sẽ giúp kiểm soát cân nặng và cải thiện sức khỏe hiệu quả.

2.2 Tăng cân do rối loạn chuyển hóa và tích nước

Ngược lại, trong một số trường hợp, người mắc viêm gan B mạn tính lại gặp tình trạng tăng cân bất thường. Điều này thường khiến nhiều người nhầm tưởng rằng cơ thể đang khỏe mạnh hơn, nhưng thực chất đây là dấu hiệu tiềm ẩn của những vấn đề nghiêm trọng hơn.

Có hai nguyên nhân chính dẫn đến tăng cân ở người bệnh viêm gan B:

a. Tích nước và phù nề

Khi chức năng gan suy giảm nặng nề, đặc biệt ở giai đoạn xơ gan mất bù, gan không còn khả năng tổng hợp albumin – một loại protein giữ vai trò quan trọng trong việc cân bằng dịch trong cơ thể. Hệ quả là dịch tích tụ trong ổ bụng, gây ra hiện tượng báng bụng (phù nề vùng bụng), người bệnh cảm thấy bụng ngày càng chướng to, nặng nề dù không tăng cân thực sự.

Hiện tượng này được gọi là tăng cân giả, bởi cân nặng tăng chủ yếu do dịch tích tụ chứ không phải do tăng cơ hay mỡ. Đây là dấu hiệu cảnh báo gan đã tổn thương nghiêm trọng và cần được can thiệp y tế ngay.

b. Tác dụng phụ của thuốc điều trị

Trong quá trình điều trị viêm gan B mạn tính, một số loại thuốc có chứa corticosteroid có thể gây tác dụng phụ như:

• Giữ nước trong cơ thể, dẫn đến tăng cân nhanh chóng.
• Tăng tích mỡ ở một số vùng như mặt, bụng, cổ, tạo cảm giác “phát phì”.

Điều này khiến người bệnh dễ nhầm lẫn rằng tình trạng sức khỏe của mình đang cải thiện. Tuy nhiên, tăng cân trong trường hợp này không có lợi cho sức khỏe mà còn có thể kéo theo các vấn đề khác như tăng huyết áp hay tiểu đường. Do đó, nếu bạn gặp tình trạng tăng cân bất thường kèm theo bụng to bất thường, chân tay phù nề hoặc khó thở, hãy đến ngay các cơ sở y tế để được kiểm tra. Đây có thể là dấu hiệu của xơ gan mất bù – một giai đoạn nguy hiểm của bệnh viêm gan B mạn tính.

Như vậy, viêm gan B mạn tính có thể gây sụt cân hoặc tăng cân không kiểm soát do sự suy giảm chức năng gan và rối loạn chuyển hóa. Việc theo dõi cân nặng và nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường sẽ giúp người bệnh phát hiện kịp thời những biến chứng nghiêm trọng. Đừng chủ quan khi cân nặng thay đổi, và hãy luôn giữ thói quen thăm khám định kỳ để bảo vệ sức khỏe lá gan của bạn!

3. Tại sao cần kiểm soát cân nặng khi bị viêm gan B mạn tính?

Khi mắc viêm gan B mạn tính, việc kiểm soát cân nặng không chỉ dừng lại ở yếu tố thẩm mỹ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Cân nặng thay đổi bất thường – dù là sụt cân nhanh chóng hay tăng cân không kiểm soát – đều có thể là dấu hiệu cho thấy gan đang bị tổn thương nghiêm trọng hơn.

– Sụt cân quá mức làm cơ thể suy kiệt

Một trong những vấn đề đáng lo ngại nhất ở người mắc viêm gan B mạn tính là sụt cân không rõ nguyên nhân. Khi chức năng gan suy giảm, cơ thể gặp khó khăn trong việc chuyển hóa và hấp thu dinh dưỡng từ thức ăn. Điều này dẫn đến tình trạng:

• Thiếu hụt năng lượng: Người bệnh cảm thấy mệt mỏi, uể oải, không còn sức lực để làm việc hay sinh hoạt hàng ngày.
• Giảm khối lượng cơ bắp: Cơ thể bắt đầu “tiêu hao” protein từ cơ bắp để duy trì các hoạt động sống, khiến cơ thể gầy yếu và suy nhược.

Thực tế, nhiều bệnh nhân chia sẻ rằng họ có thể sụt từ 5-7kg chỉ trong vài tháng, dù chế độ ăn uống không thay đổi nhiều. Tình trạng này kéo dài sẽ làm cơ thể suy kiệt, giảm khả năng chống chọi với virus viêm gan B và các bệnh nhiễm trùng khác. Đây chính là một vòng luẩn quẩn: cơ thể yếu đi, hệ miễn dịch suy giảm, tạo điều kiện cho virus phát triển mạnh hơn.

– Tăng cân không kiểm soát – Dấu hiệu của xơ gan tiến triển

Ngược lại, ở một số bệnh nhân, tình trạng tăng cân đột ngột hoặc bụng to bất thường lại là vấn đề đáng lo ngại không kém. Điều này thường xuất phát từ hai nguyên nhân chính:

• Tích nước trong cơ thể: Khi gan bị tổn thương nặng (đặc biệt ở giai đoạn xơ gan), chức năng tổng hợp protein và đào thải độc tố bị suy giảm. Điều này khiến dịch lỏng tích tụ trong ổ bụng hoặc chân tay, gây ra hiện tượng phù nề hay còn gọi là báng bụng.
• Rối loạn chuyển hóa chất béo: Một số bệnh nhân viêm gan B phải sử dụng thuốc điều trị kéo dài, dẫn đến tình trạng tăng cân do giữ nước hoặc tích mỡ bất thường.

Tăng cân ở người bệnh viêm gan B mạn tính không phải là dấu hiệu tốt. Đây có thể là chỉ báo sớm cho tình trạng xơ gan tiến triển hoặc mất bù – giai đoạn nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không được can thiệp kịp thời.

– Kiểm soát cân nặng giúp hạn chế biến chứng và nâng cao chất lượng sống

Giữa những nguy cơ do sụt cân và tăng cân gây ra, việc kiểm soát cân nặng hợp lý sẽ giúp người bệnh:

• Duy trì sức khỏe ổn định: Khi cân nặng được giữ ở mức hợp lý, cơ thể sẽ có đủ năng lượng để phục hồi và đối phó với virus viêm gan B.
• Hạn chế các biến chứng: Kiểm soát cân nặng giúp giảm áp lực lên gan, hạn chế nguy cơ tiến triển thành xơ gan hoặc các bệnh lý khác như suy dinh dưỡng, tiểu đường hay bệnh tim mạch.
• Nâng cao chất lượng cuộc sống: Với thể trạng tốt hơn, người bệnh sẽ cảm thấy khỏe khoắn, giảm mệt mỏi và có thêm động lực để duy trì việc điều trị lâu dài.

Tóm lại, việc kiểm soát cân nặng khi mắc viêm gan B mạn tính không phải là điều dễ dàng, nhưng lại vô cùng cần thiết. Sụt cân quá nhiều sẽ khiến cơ thể suy kiệt, trong khi tăng cân đột ngột lại có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh đang tiến triển xấu. Do đó, người bệnh cần luôn theo dõi cân nặng của mình, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và thăm khám định kỳ để bảo vệ lá gan và sức khỏe của chính bạn!

4. Làm thế nào để duy trì cân nặng ổn định khi bị viêm gan B mạn tính?

Duy trì cân nặng ổn định khi mắc viêm gan B mạn tính không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn hỗ trợ quá trình điều trị và hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Người bệnh cần kết hợp chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện khoa học và theo dõi sức khỏe định kỳ để đạt được kết quả tốt nhất.

– Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý

Chế độ dinh dưỡng là yếu tố cốt lõi giúp duy trì cân nặng ổn định, bởi gan đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa chất dinh dưỡng. Khi mắc viêm gan B mạn tính, lựa chọn thực phẩm đúng cách sẽ hỗ trợ tái tạo tế bào gan và giảm áp lực cho gan.

• Bổ sung thực phẩm giàu protein: Các loại thịt trắng (như thịt gà), cá hồi, trứng, đậu phụ và các loại đậu là nguồn protein lành mạnh, giúp tái tạo và phục hồi tế bào gan bị tổn thương.
• Ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi: Rau xanh như rau cải, bông cải xanh, cà rốt cùng các loại trái cây như táo, cam, bưởi không chỉ cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết mà còn giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm tích tụ mỡ trong gan.
• Hạn chế thực phẩm có hại: Người bệnh nên tránh xa các loại thực phẩm chứa chất béo bão hòa (như mỡ động vật), đồ chiên xào, thức ăn nhanh và đặc biệt là rượu bia. Những thực phẩm này khiến gan phải làm việc quá tải, từ đó làm bệnh tiến triển nhanh hơn.

Ví dụ, một khẩu phần ăn lý tưởng cho người viêm gan B mạn tính có thể bao gồm: cá hấp (giàu omega-3 tốt cho gan), rau luộc (bông cải xanh, cà rốt) và một chén cơm gạo lứt. Bữa ăn này vừa cung cấp năng lượng cần thiết, vừa nhẹ nhàng cho hệ tiêu hóa và không tạo áp lực cho gan.

– Tập luyện thể dục nhẹ nhàng

Bên cạnh chế độ ăn uống, tập thể dục đều đặn là giải pháp hữu hiệu để duy trì cân nặng ổn định và tăng cường sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, người mắc viêm gan B mạn tính cần lựa chọn các bài tập phù hợp, tránh vận động quá sức.

• Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ: Đi bộ mỗi ngày khoảng 20-30 phút không chỉ giúp cơ thể linh hoạt hơn mà còn hỗ trợ đốt cháy mỡ thừa và cải thiện tuần hoàn máu.
• Tập yoga và hít thở sâu: Những động tác yoga nhẹ nhàng và các bài tập hít thở sâu giúp người bệnh giảm căng thẳng, cải thiện chức năng hô hấp và hỗ trợ quá trình phục hồi của gan.
• Duy trì thói quen tập luyện đều đặn: Luyện tập 3-4 lần/tuần sẽ giúp cân nặng được kiểm soát ổn định, đồng thời tăng cường sức đề kháng để cơ thể chống chọi với virus tốt hơn.

Lưu ý: Người bệnh nên khởi động nhẹ nhàng trước khi tập và lắng nghe cơ thể để điều chỉnh cường độ phù hợp. Khi cảm thấy mệt mỏi, cần dừng tập ngay và nghỉ ngơi hợp lý.

– Thăm khám và theo dõi sức khỏe định kỳ

Việc thăm khám định kỳ là vô cùng quan trọng đối với người bệnh viêm gan B mạn tính, giúp theo dõi tiến triển của bệnh và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.

• Kiểm tra men gan và tải lượng virus: Thực hiện các xét nghiệm đánh giá chức năng gan như men gan (ALT, AST) và tải lượng virus HBV-DNA sẽ giúp bác sĩ xác định tình trạng tổn thương gan và hiệu quả của quá trình điều trị.
• Tham khảo bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng: Mỗi giai đoạn bệnh sẽ có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau. Tham vấn bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng sẽ giúp bạn xây dựng chế độ ăn uống cân đối và phù hợp nhất để duy trì cân nặng ổn định.
• Theo dõi chỉ số cân nặng: Cân nặng nên được theo dõi đều đặn hàng tuần. Nếu thấy dấu hiệu sụt cân nhanh hoặc tăng cân bất thường, cần báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Duy trì cân nặng ổn định khi bị viêm gan B mạn tính đòi hỏi sự kiên trì và phối hợp nhiều yếu tố: chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện khoa học và thăm khám định kỳ. Những thói quen này không chỉ giúp bảo vệ lá gan mà còn nâng cao sức khỏe tổng thể, cải thiện chất lượng cuộc sống. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong bữa ăn, sinh hoạt hàng ngày để giữ cân nặng ổn định và kiểm soát bệnh hiệu quả!

5. FAQ – Câu hỏi thường gặp

– Viêm gan B mạn tính có làm giảm cân không?

Có, chức năng gan suy giảm khiến cơ thể khó hấp thu dinh dưỡng, dẫn đến sụt cân.

– Viêm gan B mạn tính có béo được không?

Có, nhưng cần tránh tăng cân do tích nước hoặc thuốc. Hãy theo dõi chỉ số BMI thường xuyên.

– Người bị viêm gan B nên ăn gì để cải thiện cân nặng?

Bổ sung thực phẩm giàu protein, rau xanh và vitamin từ trái cây tươi.

6. Lời kết

Viêm gan B mạn tính không chỉ làm suy giảm chức năng gan mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cân nặng và sức khỏe tổng thể thông qua các rối loạn chuyển hóa và tổn thương gan kéo dài. Những thay đổi như sụt cân nhanh chóng hoặc tăng cân bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo lá gan của bạn đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát tình trạng này bằng cách xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, duy trì tập luyện nhẹ nhàng và thăm khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh.

Sức khỏe lá gan là chìa khóa giúp bạn nâng cao chất lượng cuộc sống và hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Đừng để viêm gan B mạn tính âm thầm làm suy yếu cơ thể bạn. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài, hay tích nước, phù nề, hãy chủ động đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.

Phòng khám chuyên khoa – Công ty CP Bệnh Viện Gan Tâm Đức với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, cam kết mang đến cho bạn giải pháp chăm sóc gan toàn diện và hiệu quả. Hãy bảo vệ sức khỏe của mình ngay từ hôm nay bằng cách đặt lịch thăm khám và theo dõi tình trạng lá gan thường xuyên. Một lá gan khỏe mạnh sẽ giúp bạn sống vui, sống khỏe và an tâm hơn mỗi ngày!

Hãy hành động ngay hôm nay – Bảo vệ lá gan, bảo vệ sức khỏe của bạn!

Nguồn dữ liệu tham khảo:

• Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): Hướng dẫn về viêm gan virus và ảnh hưởng của viêm gan mạn tính đối với sức khỏe con người.
• Bộ Y tế Việt Nam: Tài liệu hướng dẫn chẩn đoán và điều trị viêm gan virus B mạn tính.
• Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC): Thông tin về triệu chứng, chẩn đoán và ảnh hưởng của viêm gan B mạn tính đến cân nặng và sức khỏe tổng thể.
• Hiệp hội Gan mật Châu Âu (EASL): Báo cáo và hướng dẫn điều trị viêm gan B mạn tính tại Châu Âu, bao gồm các biến chứng về cân nặng.
• Công ty CP Bệnh Viện Gan Tâm Đức: Tài liệu nội bộ các báo cáo thực tiễn về điều trị bệnh lý gan mật tại Việt Nam.

Hashtag

#ViemGanB #SucKhoeLaGan #ViemGanBManTinh #DinhDuongChoGan #GiamCan #TangCanAnToan #WHO #ChamSocGan #BaoVeSucKhoe #ViemGan #KiemSoatCanNang #YHocThucChung #LoiSongLanhManh #ThongTinYTe #GanKhoeManh