Gan thô bờ không đều là gì? Liệu đây có phải là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ về tình trạng gan thô bờ không đều, bao gồm nguyên nhân, biểu hiện, biến chứng và cách phòng ngừa hiệu quả.
1. Gan thô bờ không đều là gì?
Gan thô bờ không đều (Tiếng Anh: irregular hepatic margins) là một mô tả được sử dụng trong chẩn đoán hình ảnh (siêu âm, CT, MRI) trong y khoa để mô tả cấu trúc gan.
Gan thô bờ không đều là tình trạng cấu trúc gan thay đổi, bề mặt gan trở nên sần sùi, gồ ghề và không còn mịn màng như bình thường. Bờ gan cũng có thể không còn nguyên vẹn mà bị lồi lõm, nham nhở do sự xơ hóa của gan. Đây là dấu hiệu cảnh báo cho thấy gan đang gặp vấn đề và có thể đã bị tổn thương ở mức độ nhất định.
2. Nguyên nhân gây ra tình trạng gan thô bờ không đều
Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng gan thô bờ không đều:
– Bệnh gan mãn tính
- Viêm gan virus: Viêm gan B và C là hai nguyên nhân phổ biến nhất gây ra viêm gan mãn tính, dẫn đến tổn thương gan lâu dài, xơ hóa và thay đổi cấu trúc gan.
- Xơ gan: Xơ gan là giai đoạn cuối cùng của các bệnh gan mãn tính, khi gan bị tổn thương nặng nề, sẹo hóa và mất chức năng. Gan xơ gan thường có bờ không đều và sần sùi.
- Gan nhiễm mỡ: Gan nhiễm mỡ là tình trạng tích tụ mỡ thừa trong gan. Khi gan nhiễm mỡ tiến triển thành gan nhiễm mỡ không do rượu bia, nó có thể dẫn đến viêm gan, xơ gan và gan thô bờ không đều.
– Sử dụng rượu bia quá mức
Rượu là độc tố chính gây tổn thương gan. Việc sử dụng rượu bia quá mức trong thời gian dài có thể dẫn đến viêm gan, xơ gan và gan thô bờ không đều.
– Lạm dụng thuốc
Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau, hạ sốt, thuốc chống lao,… có thể gây ra độc tính cho gan, dẫn đến tổn thương gan và gan thô bờ không đều.
– Chế độ ăn uống thiếu khoa học
Chế độ ăn uống thiếu khoa học, nhiều thức ăn nhanh, đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ,… có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ, xơ gan và gan thô bờ không đều.
3. Biểu hiện của gan thô bờ không đều
Gan thô bờ không đều là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý gan nguy hiểm. Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu, tình trạng này thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến việc phát hiện sớm gặp nhiều khó khăn. Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp của gan thô bờ không đều:
– Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, nôn
Khi gan bị tổn thương, chức năng gan suy giảm, ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và trao đổi chất trong cơ thể. Điều này dẫn đến tình trạng mệt mỏi, thiếu năng lượng, chán ăn, buồn nôn, nôn mửa.
– Đau tức hạ sườn phải
Gan to do tổn thương, xơ gan có thể chèn ép các cơ quan xung quanh, đặc biệt là túi mật, gây ra cảm giác đau tức, khó chịu ở hạ sườn phải.
– Vàng da, vàng mắt
Bilirubin là một chất được tạo ra khi gan phá vỡ các tế bào hồng cầu già cỗi. Khi gan suy giảm chức năng, bilirubin không được chuyển hóa và bài tiết ra khỏi cơ thể, tích tụ trong máu, dẫn đến hiện tượng vàng da, vàng mắt.
– Phù nề
Albumin là một loại protein do gan sản xuất, có tác dụng duy trì áp lực keo trong máu. Khi gan suy giảm chức năng, lượng albumin sản xuất ra giảm, dẫn đến giảm áp lực keo trong máu, gây phù nề ở các bộ phận như mắt, mặt, tay, chân,…
– Ngứa da
Bilirubin ứ đọng trong máu có thể kích thích da, gây ra cảm giác ngứa ngáy khó chịu, đặc biệt là vào ban đêm.
Ngoài ra, một số biểu hiện ít gặp hơn của gan thô bờ không đều bao gồm:
- Rối loạn tiêu hóa: Tiêu chảy, táo bón, phân lỏng,…
- Xuất huyết: Chảy máu cam, bầm tím dễ dàng,…
- Rối loạn tâm thần: Mất ngủ, lú lẫn,…
Lưu ý: Các biểu hiện của gan thô bờ không đều có thể xuất hiện ở nhiều bệnh lý khác nhau. Do đó, khi gặp các triệu chứng trên, cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
4. Biến chứng
Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng gan thô bờ không đều có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể:
– Suy gan
Suy gan là tình trạng gan mất hoàn toàn chức năng, không thể thực hiện các nhiệm vụ quan trọng như giải độc cơ thể, sản xuất protein, tổng hợp các yếu tố đông máu,… Suy gan có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như hôn mê gan, xuất huyết tiêu hóa, suy thận,… và có thể tử vong.
– Ung thư gan
Xơ gan, một biến chứng phổ biến của gan thô bờ không đều, là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến ung thư gan. Nguy cơ ung thư gan ở người xơ gan cao hơn người bình thường gấp 100 – 200 lần.
– Các biến chứng khác
Ngoài suy gan và ung thư gan, gan thô bờ không đều còn có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm khác như:
- Rối loạn đông máu: Do gan suy giảm chức năng sản xuất các yếu tố đông máu.
- Xuất huyết tiêu hóa: Do tăng áp lực tĩnh mạch cửa, khiến các tĩnh mạch thực quản, dạ dày phình to và dễ bị vỡ.
- Suy thận: Do giảm lưu lượng máu đến thận, ảnh hưởng đến chức năng lọc thải của thận.
- Nhiễm trùng: Do suy giảm hệ miễn dịch do gan suy giảm chức năng.
Mức độ nghiêm trọng của các biến chứng do gan thô bờ không đều gây ra phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguyên nhân gây bệnh, giai đoạn phát hiện, mức độ tổn thương gan,…
5. Phòng ngừa
Gan thô bờ không đều là tình trạng nguy hiểm, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc phòng ngừa gan thô bờ không đều là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
- Khám sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các bệnh lý về gan để điều trị kịp thời.
- Hạn chế sử dụng rượu bia: Nên cai rượu bia hoàn toàn hoặc hạn chế tối đa.
- Có chế độ ăn uống khoa học: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế thức ăn nhanh, đồ chiên rán,…
- Tập thể dục thường xuyên: Giúp tăng cường sức khỏe, cải thiện chức năng gan.
- Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ: Nếu mắc bệnh về gan, cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để điều trị hiệu quả.
6. Lời kết
Gan thô bờ không đều là tình trạng nguy hiểm, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc phòng ngừa gan thô bờ không đều là vô cùng quan trọng. Hãy thực hiện các biện pháp phòng ngừa như khám sức khỏe định kỳ, hạn chế sử dụng rượu bia, có chế độ ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ nếu mắc bệnh về gan để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
